Autoren

∞

Werke

∞

Neu

∞

Information

∞

Shop

∞

Lesetips

∞

Textquelle

∞

John Brinckman

Uns Herrgott up Reisen / 1

Dat fifuntwintigste Kapitel

Wat dat was, wat den leiwen Gott in dat Dörp, wo hei nu rinner kamen ded, gefallen ded, un wat em dor ganz un gor nich in gefallen ded un em ok unmœglich gefallen kunn; wat hei dor tau weiten kreg, un wo dat wedder de gewisse Jemand is, de sick em gegenœwer wat heruter nimmt, un weckehr dat was, de sick vör den Deuwel nich fürchten ded.

Dat was ein grotes Dörp, un dat was ok, as sick dat von buten tau anlet, ein rikes Dörp, wo de leiw Gott nu up taukamm; wenn dat nich all Lehnbuern wäsen deden, Vullbuern wiren dat, dat kunn jeder up 'n iersten Blick seihn, de dor wat von verstunn. Dor wiren de richtigen duwwelten Pierdköpp an de Butenenn's von de afschregten Strohdäker baben, un staats de Schottsteins satten dor Areborsnester up, up weck jo woll gor drei Stück. De oll dumm Reigenwirtschaft was dor noch; man so gaut, as sick bi de oll Reigenwirtschaft wirtschaften let, würd dor jo woll wirtschaft't! Dat Dörp lagg up 'n Hümpel tausamen, œwer doch nich so drang, dat einen de Pust knapp warden kunn, wenn hei dor dörch gung. Kihren un wennen kunn 'n sick dor in 'n groten un in 'n lütten, ahn sick de Schänen un Ellbagen blautrünstig tau stöten un ahn sick enanner de Assen aftauführen. Platz was dor för Mann un Veih. De meßten dor jo woll all tau gliker Tit up de enzelten Städen de Stallungen af un führten tau gliker Tit Meß nah 'n Wendacker. Ivenackers wiren dat nich, de vier Brunen vör den einen Meßwagen dor, de dor grad von de ein Hoffwehr runner kamm, man de oll richtige mäkelnborger Raaß was dat. All söß Fusten hoch, starkknakig un vullkantig, kein preußsche Katten un kein holsteinsch Rammschnuten nich. Künnen de œwer en vull Fäuder Meß von de Städ bringen! Un de Lüd dor, dat was jo woll ok noch de richtig oll mäkelnborger Slag von de Borwinen ehr Tit her, Wetter noch mal tau, wat för forsche Kierls, all söß Faut hoch un drüddhalwen Faut mank de Schullern, all mit hellblage Ogen un flaßgälen Poll, all dat richtige tageschen Holt! Un de Frugenslüd, de dor mit hantierten, segen de œwer grall un prall un stramm un smuck ut, paßten de œwer as de Stülp tau den Grapen, blänkert de ehr Flaßhoor achter unner ehr dreistückten Mützen dick un vull ruter in de helle Sünn, hadden de einmal schiere witte Tähnen un schelmsche Ogen in den Kopp ünner de saubern Branen un œwer de appelroden Backen – dat sallst du hewwen, wenn du orig büst! Un Ordnung un Fräden was dor jo woll ok in dat Dörp un gaude Nahwerschaft; de Dierns lachten sick so väl bi dat Meßupslahn, un de sture Buernsœhn, de dor mit dat swore Fäuder Meß vör den leiwen Gott up führen ded, de fläut't sonn hell Stückschen so lustig œwer sin Tungenspitz weg, as einer man fläuten kann, denn' dat Hart nich weih deit, de Mag in sinen ganzen Läwen noch kein Weihdag' makt un de Kopp sick inwennig noch kein Quesen ranner simuliert hett.

De leiw Gott gung stillswigens achter den Meßwagen dörch dat staatsche Buerndörp, un dunn sach hei eins upmarksam rechtsch hen un dunn eins wedder linksch, wenn hei an ne frische Hoffstäd kamm, un dat mucht jo woll all so wäsen, as dat wäsen süll un wat dat noch warden kunn œwer kort un œwer lang, wat noch bäter sin würd, man dortau de Tit noch nich was, un so kamm hei tauletzt an ein Hoffwehr ranner, un de sach noch vullstänniger un rendlicher, bedräwiger, dägter un düchtiger ut as all de annern in dat sülwstige Dörp. De hadd orig all en Schottstein up dat Dack, un üm de Städ sülwen un den groten Goren achter löp ne söß Faut hoge Muer von Feldstein rümmer, all utfaugt mit Kalk un Leihm un lütt Glasbuttelschören un grawen Grant, dat let bald vernimmer as de grot Hakeltun üm den Goren von den Rittmeister sinen Hoff. Dat mucht jo woll de Lehnschult wäsen, de dor up de Städ sitten ded, un dor bögt de Meßwagen vör den leiwen Gott linksch af in den Sidenweg rinner, wo dat dor achter nah den Acker rupper gung. Un dunn sach de leiw Gott dat man, dat von de Hoffstäd twei lütt Kinner rut kemen, ein sonn lütt Jung un ein sonn lütt Dierning, de kunnen söß Johr olt wäsen, un dat kunn nich fählen, dat dat Swester un Brauder wiren, wo dat nich gor Twäschens wäsen deden, so glik as de dat laten ded. Man smuck let sei dat nich, un vergnäugt, as sonn lütt Kindshart sin sall, wenn Kindjes vör de Dör steiht, let sei dat ok nich. Wat wiren de beiden lütten Gesichter einmal olt un kolt un fack un klamm för dat bäten Tit, dat de ierst achter sick hadden. De segen jo rein so verkrünkelt ut as en poor Feideldäuker up 'n Müllhümpel. Hadden s' dat kolt Feewer hatt oder hadden s' süs nich ehr Oort un ehr Däg? Up Afwägen künnen s' doch noch nich wäsen, so ängstlich as de sick ümkeken; un dunn hürt de leiw Gott dat man, wat de lütt Jung tau dat lütt Dierning säd: »Kikt sei uns nah, Anning?«

»Nee, Hanning!« säd dunn de lütt Diern, »sei is noch ümmer mit dat Bottern nich dörch.«

Un dunn säd de lütt Jung wedder: »Denn lat uns en bäten achter de Muer mit taukiken, Anning, willst du?«

»Ja, denn lat uns man leiwerst en lütt bäten achter de Muer mit taukiken, Hans«, säd dunn de lütt Diern wedder, »nah Fritzing un nah Riking! Ne Sünd' is dat jo woll nich, un verbaden hett sei dat jo ok nich. Hett sei di wat seggt, Hans?«

»Nee, mi hett sei nicks heiten, Anning!«

»Un mi ok nich, Hanning!«

»Na, denn kumm man; denn will wi flink maken un en bäten taukiken. Slahn ward sei uns jo woll nich; Vatting is jo tau Hus.«

Un dunn gewen de Twäschens sick beid de Hand un gungen de Feldsteinmuer längs bet tau Enn', un dor stunnen sei still un keken niglich üm de Eck rümmer, un dorup fungen sei up eins an hell uptaulachen un klappten in ehr lütten Hänn', un de lütt Diern röp dortau luthals, as freut sei sick bet in ehr lütt Hart rinner: »Brauder Fritz, kik, Brauder Fritz, kik, kik!« Un de lütt vermükert Jung schreg äben so vergnäugt, man 'n ganz lütt bäten heller, œwer pipig naug klüng dat doch un gor nich so frisch, as sonn richtigen Jung dat süs woll farig kriegen kann, wenn hei gesund un lustig is: »Min Riking, min Riking!« Un dunn klappten sei wedder in de lütten Hänn', as was so wat noch gor nich dor wäsen, as wat sei dor achter de Feldsteinmuer von dat oll Lehnschultenhus tau seihn kregen.

Was dat œwersten ok ein lustig Spill, wat dor dräwen würd! Dor lagg hart achter dat Schultenhus de grot Dörpdik, un de was jo nu œwerfroren dwars œwer bet nah den ollen Tun ranner, wo de Feldweg an lang gung un nu grad dat Fäuder Meß an vörbi führen ded. Dor wiren jo woll all de Dörpkinner, de dor henhürten nah dat Dörp, up einen Hümpel tausam bet up de lüttsten Krœten, de ehr Bein all so wit hadden drägen kunnt. Den leiwen Gott föll Rotterdam dor wedder bi in un Mynheerens un Mynfruwens up de hollandschen Schaats. De Dik höll nu jo woll, un de Jungs hadden sick von den Äuwer dal nah den Dik rupper ne grot Glitsch makt, de was jo woll fif pommersch Rauden lang, un all de Jungs un all de Dierns de hadden bunt Reig makt un glitschten nu von baben dal, dat dat man sonn Oort hadd, ein den annern up de Hacken, un wenn denn de ein oder de anner dat Torkeln kreg un koppœwer in den Snei an de Sit rinner schot, denn lachten sei un krischten un juchten dortau, un wenn denn de letzt midden up 'n Dik rupper glitscht was, denn würd wedder bunt Reig makt un den Äuwer rupper trocken, un denn süngen s' dortau:

Un twei von de Dörpkinner de spälten jo woll de öbbelsten mank sei all. De gröttsten wiren dat nich, man de smucksten un flinksten wiren dat von sei all; de wiren den Äuwer all de annern vöran dal glitscht wäsen un trocken nu ok vöran den Äuwer wedder rupper, as verstunn sick dat von sülwen, dat sei dat Kummando œwernammen. Dat muchten jo woll ok Brauder un Swester un en por Twäschens wäsen, so glik as sei dat let. Buernkinner wiren 't ok, man de stramm un ribbig Jung de was jo woll noch kein twölf Johr nich olt, de sach œwer doch all so ut, as kunn dor mal en richtigen sößfäutschen Kierl un düchtigen Lehnschult ut warden, un de Diern let dat denn rein as en verkleedt Eddelfrölen. As de stramme Jung nu œwersten von baben dal wedder afglitschen ded, dunn röpen de lütten vermükerten Twäschens an de Muer wedder: »Brauder Fritz, Brauder Fritz! Min Riking, min Riking!«

De leiw Gott de hadd dor jo nu ok an de Eck von den Schultenhoff dicht achter de vermükerten Twäschens stahn un dat lustige Spill dor up den Dörpdik mit an- un afseihn hatt, un dunn säd hei tau de lütten Twäschens: »Worüm gaht ji beiden nich ok hen un glitscht up de grot Glitsch dor mit de annern?«

De lütten Twäschens schoten orig tausam, as sei achter sick spräken hürten, so hadden s' sick verfihrt. Sei dukten sick beid tau gliker Tit dal, as wiren s' bang, wat dat nu Släg gaff, un hadden jo woll gor nich verstahn, wat uns Herrgott sei fragt hadd. De lütt Diern smet sick flink ehr heiden Schört œwern Kopp, un de lütt Jung sprüng flink vör sei, as wull hei de Släg för sei mit upnähmen, man dunn sach hei sick schu üm, as dor kein Slag nich kamm, un nah den leiwen Gott rupper. Un dunn würd jo woll sin lütt Hart up eins so licht von den lichten Blick, de dor up em föll, as dat in all de söß Johren, de de lütt elendiglich Krabater up de Ierd all rümmer krapen was, nich wäsen sin mucht, un dunn böhrt hei flink dat lütt Dierning von den Snei up, wo sei up tausam sackt was, un begöscht ehr, un dat was ne Freud mit antauhüren, wo em dat so deip ut sin lütt Hart ruter kamm: »Wäs man nich bang, Anning! De dor deit di nicks, de sleiht di nich! Nee, de sleiht di in desen ganzen Läwen nich!«

Un dunn trock ok dat lütt Dierning ehren Kopp wedder ut ehr Schört rut, schu as en lütt Rapphauhn, un as sei dunn ok den leiwen Gott anseihn hadd, dunn süfzt sei sick de Last weg un makt de lütten Arm vonein, as sonn lütt Duw, de noch nich fleigen kann, ehr Flünken un as wull sei em an de Bost fleigen, un säd ok: »Nee, de deit uns nicks tau Leid, Hans!«

Un as de leiw Gott sei dunn in sin Langmaut noch mal fragt hadd, worüm sei nich mit de annern Dörpkinner spälen deden un mit Brauder Fritzen un Swester Riking, dunn keken de beiden lütten Twäschen ängstlich nah dat Schultenhus hen, un de lütt Jung säd: »Fritz led dat sacht un Riking ok, un dat dor is Riking un Fritzing, de dor vöran glitschen daun; œwerst sei litt dat nich, sei will dat nich, sei mag dat nich; sei seggt, wi hüren dor nich mank, uns hett Gott teikent. Wi sünd jo de beiden Hasenschoorten.«

»Ja, dat is wohr«, sett't dunn de lütt Diern hentau, »dat hett sei seggt! Wi sünd twei Kuckuckseier, seggt sei, de der Satan in ehr Wirtschaft leggt hett, un dat best was, wenn uns Herrgott uns man ball wedder tau sick nähmen wull.«

»Weckehr sei?« frog dunn de leiw Gott.

Man de Antwuurt de kamm dor all von dat Schultenhus sülst her. Dor stunn mit eins eine sture gewaltige Fru vör de Dör. De leiw Gott sach dat glik, wat dat de lütten Hasenschoorten ehr eigen Mudder wäsen mußt, so häßlich as ok de lütten Hasenschoorten wiren un so schön un staatsch ok de strenge Fru was, de dor stunn; un de hadd dat jo woll vergäten, wat de negst Dag för 'n hogen Festdag un wat sei unsern Herrgott schüllig was, un de röp: »Wo hett der Satan all wedder mal eins de zackermentsche Hasenschoorten! Na, töwt man, will ick juch œwer 'n Dannenbom anstäken!«

Dunn löpen de beiden lütten vermükerten Twäschens fuurt, as twei sonn lütt Teckels, de de dull Jäger, de Karbatsch in de Fust, fläuten deit, nah achter tau längs de Muer üm dat Schultenhus rümmer, un in den sülwstigen Ogenblick dunn krieschten all de Dörpkinner up den Dik dor hell up un stöwen vonein, ok as jagt un as Fedderveih, wenn de Hawk in de Luft is, un löpen Dörp in un schrigten dortau: »Ruklas, Ruklas, Ruklas is kamen! Dor steiht Ruklas achter 'n Tun!« Un dunn sach de leiw Gott, dat dat de Düwel sülwst was, de dor lang upricht't achter den Tun bi den Dik stunn, dor œwer weg kek un de Dörpkinner ehr Spill stürt hadd. Man ein einzigst von all de Jungs was dat Hart nich in de Bücks rinner follen, dat wir de Schultenjung wäsen, de dor de annern vöran glitscht hadd, de stunn dor noch stramm un stur midden up 'n Dik, as ob hei sick vör den Deuwel nich fürchten ded un em sick dor eins up ankek.