Hier weer min Leben noch keen Schauspiel wen.
Do heet dat mal en Dag: Nu kumt Kemedie!
In Dischers Pesel schull't Theater stan,
Driadrium, as Garderut sik utdrück.
Dat weer en lüttje Bann' vun wücke Mann,
De inne slechste Tid op Dörpen spel.
Der Sünndags ström dat na de Kegelbahn
– Den Mandag weer de Anfang vunt Theater, –
Dat Junkvolk, wat man Been harr, weer to Gang,
Um sacht en Glup vunt Wunnerthier to kriegen.
De Peselfinstern weern mit Säck behungn,
De glasen Dær sogar noch mit en Laken.
Denn binnen bu'n se all de Wunner op,
Dar gnasch un brasch dat, ballern Biel un Hamer
Un Sag un Hæwel maken groten Larm.
De Jungens luern sachen dær de Ritzen
Un repen dann un wann: Nu kik! dar is Een!
Dat Kegeln un dat Spill war rein vergeten,
»Rum alle Negn« – dat mak vundag' keen Indruck:
De Ogen segen rüggwarts æwer de Schullern.
Süh dar! dar keem en swarten Kruskopp rut,
Hemdsmauen un op Tüffeln, flink un fründli,
Un snack un de, as hör he merrn dermank:
Un doch so hochdütsch, orndli breet un værnehm,
Recht æwer de Bost, de Tüffeln wit vuneen,
Un snack vun Bahn un Kegeln as en Kenner.
De Junges drängn sik as en Klun herum
Un alle starrn em pillik int Gesich.
Doch stunn he man en lüttjet Ogenblick,
Denn brus' he sik de Haar op mit de Hann'
Un witsch hinin na Dær un snapp se to –
Un alle Herrlichkeit weer achtert Laken.
Dar seet vundag' en Bengel mank den Tropp,
De sunst ni geern de Kegelbahn besöch.
He stell sik, as de Kruskopp ruter keem,
Wat anne Sit, un heel de groten Hann'
Torügg, un dat Gesich nieschirig værwarts.
Dat Kinn weer em noch länger as gewöhnli,
As he sik as en Hadbar Lankhals reck,
De groten Backen babn de annern Köpp,
Un Mund un Ogen apn as Spikerluken;
Un as he wegwitsch, seet he oppe Bank
Un sä keen Wort, as he gewöhnli de.
Sin Vader weer al lange Jahren dot,
Sin Moder lev as Wetfru op de Stell:
Dar steit dat Hus, to Süden anne Brügg.
Se harrn er Brot un levten still un enig,
Denn arbeidn kunn un much he as en Perd,
Un anners keem he selten ut de Dær.
De jungen Bengels harrn em oft tum Besten,
He gung je ni to Danz un to Gelagg,
De Mädens nömn em darum sündern Klas,
Fürböter ok wul vær sin roden Haar.
Doch sän se dat ni geern, dat he dat hör.
Denn malins op en Kranzbeer bi den Püttjer
Keem Juchen Grofsmid krætig op em to
(De Stankversit, as jümmer dun un neti)
Un seggt to em: Fürböter, brennt de Kopp?
Mit eenmal hett de Kunrad em bi'n Kripps
Un smitt em æwern Disch weg ünner de Bank,
Un nimt sin Pip un seggt keen Wort un geit.
Vundag' weer he de Eerste nich vunn Platz.
He seet un hör noch na den hinken Sadler,
De vunt Theater un vun Wien vertellt.
De harr bet Ungern un de Türken reis't
Un keem na vele Jahren lahm to Hus.
Sin Broder meen, de lüttje dicke Brügger,
De Wilden harrn sin Knöp vær Gold ansehn
Un mit en Biel sin linker Hacksehn afhaut.
De sprok vun Wiener »Brader« un Theater,
Vun Wilhelm Tell un all de grote Pracht
Un vun de Kronlamp mit de dusend Lichten,
Un Kunrad hör em nip mit Lüsten to.
De Mandagabend gungt denn richti los.
De groten Scholjungs harrn de Zettels schreben
Mit prente Bokstabn: Die geraubte Jungfrau.
En keiten Burschen mit en Zuckerhot
Verdeel so al an Morgen Hus bi Hus
Un sä, dat Stück weer gänzli wunnervull.
Des Abends trock dat lank de grote Strat,
De Dierns mit de blanken Sünndasmützen,
De Bengels all in Wix un mitte Pip.
Dat drev hentlank, as wenn dat Jahrmark weer,
Un Allens bög bi'n Discher umme Eck.
Ok Peter Kunrad arbei' langs de Steenbrügg
Un trock de groten Been un harr dat hild.
As ik der keem, do weer he al an Platz.
He stunn mit beide Armens oppen Rügg
Un keek mit grote Ogen na den Værhang.
De weer mit blaue Wulken dick bemalt
Un inne Meert en witte Frunsperson,
De rechter Arm tohöch, as wenn se wink,
De spitze Fot værut, as wenn se flog,
Un dær de Rocken blitzen er de Lichten;
Dar weern wul hin un wedder Löcker in.
Mitünner swunk un weih se hin un her,
Denn gungn de Lichten ut, de Löcker to,
Un dær de Schuller blenker denn en Og.
Denn reep dat Lüttvolk oppe letzte Platz:
He kikt! he kikt! un alle Dierns lachen.
Doch Kunrad stunn un ripp un röhr sik nich.
He hör ni mal, wat blinne Peter spel,
Den Sehnsuchtswalzer un de schönsten Pulkas,
Wa lisen alle Föt den Takt to slogen,
So dat de ganze Opbu danzen de.
Am Ende war de eenmal, tweemal klingelt,
Un blinne Peter spel dat Mantelleed,
Denn noch eenmal: Thalia flog tohöch,
Un vær uns stunn de Welt un noch en Dörp.
Wa weer dat schön! wa weer dat all natürlich!
Un Hinnerk Kik sin Kasten nix dargegen,
Sogar dat splinternie Poppenspill,
Wat Wilhelm Reimers Heider Permark wis',
De Riesin, de int Haar en Ambult drog,
De Declamor, de Bli- un Füerfreter –
Dat weer darbi as Maanschin bi de Sünn',
Koppschoster Hans bi König Salomon!
De Kruskopp mak den wilden Röwerhauptmann,
Un red vun Mord un Dodslag as en Spaß,
Un harr en Bart, un weer mit een Wort gresig!
De Bursche spel en flinken Sniderjung.
He seet un neih – de Röwer keem herin –
He seet un dröm un war em gar ni wis.
De Röwer stött den Disch um, wo he seet:
Do glitsch he anne Eer un neih noch fort.
Doch as de Röwer pral un he tohöch keek –
Herrjemine! wat mak he værn Gesicht!
Un flog, as weer he'n Vagel, op dat Eckschapp.
De Bengels lachen, dat de Pesel dræhn.
De Hauptperson dat weer de Snidersdochter,
En junge Diern vun föfftein, süstein Jahr.
Ik weet ni rech mehr, wa dat Stück tohophung,
Genog, se keem nich glik bi'n eersten Optog.
De Pesel weer noch lud un vull int Lachen,
Do keem se – un mit eenmal war dat still,
As flog der, wie man seggt, en Geist dært Hus.
Ik kann ni seggn, mi sülm war so to Moth.
Ik seeg mi gau mal um, ob ik ni dröm:
Do stunn de arme Kunrad rein verblixt,
De Hann' tohöch un Mund un Ogen apen,
As kunn he't ni begripen un ni faten.
De Lüttje weer ok recht en Unschuldsbild.
De Ogen lachen bi de swarten Haar,
Se sprok so schu un schüchtern un so ehrbar,
So weer so flink, so blöd un doch so nüdli,
Se spel de Rull, as weer se vær er makt:
Gewiss, dat weer de wahre reine Unschuld.
Ik schall ni seggn, wat Peter Kunrad dach.
He stunn dat ganze Stück lank as verbistert,
Un as de Röwerhauptmann mit er wegdrog,
Do glinstern em de Parlen vær den Kopp,
He hev de Fot, as wull he achterna,
Un ball de Fust – doch glik besunn he sik
Un stell sik anne Wand hin as en Pahl.
So stunn he noch as al dat Stück to Enn' weer
Un alle Lüd sik ut den Pesel maken.
Op eenmal greep he endli na sin Mütz,
Un trock se inne Ogn un dräng sik rut
Un slunter achtern Dik alleen to Hus. –
De Spelers bleben länger as se dachten,
Se harrn en gut Geschäff un schöne Innahm.
De Buern keemn vun alle Dörpen her,
Sogar de kloken Heiders lepen rut,
Den Kruskopp un dat smucke Kind to sehn.
Des Sünndags heel dat vull vun Wagn un Per;
Dat Dörp weer ganz verännert un verwandelt;
De Waterbörs' un alle flogen op
Un Danzgelagg un Kranz- un Finsterbeer:
Dar war vun nix mehr spraken as Theater.
Ut Peter Kunrad warn wi gar ni klok.
He kreeg en nien Rock, en nie Mütz,
Un vær de smerten Schoh 'n Paar blanke Steweln,
Un blev doch still un arbeitsam as anners.
Doch jeden Abend, wenn't Kemedie gev,
So mak he sik al tidi oppe Been
Un stell sik ünnern Lüchter anne Wand
– De Bursche nömn em heemli Lichtenpahl –
Un weer dat ut, so gung he still to Hus.
De Kruskopp mak sik bald int Dörp bekannt,
Un alle sän, he leet en netten Minschen,
So orndli un bescheden un vernünfti,
Un gar ni as en Rummerdriwer hör,
Un as man en Kemedijanten dacht harr. –
He leep hier oft ni Niklas anne Brügg,
Wo Peter Kunrad Abnds gewöhnli seet.
Ok anner Bengels kemmn der na un na,
Un unse Kruskopp weer denn ant Vertelln,
De Annern swegen still un hörten to.
Wer schull dat dacht hebbn? Kunrad war so drist
Un frag em bald na dit un dat un Allens,
As weer em nu de Kekelreem eerst snedn.
Se sän, he weer so dumm ni, as se meenn,
Un wussen nich, wo he derbi kam weer,
Denn in de Scholtid hör he to de Slechsten.
He frog sogar mal na'n Kemedienbok,
Un as de Kruskopp sä, he schull man hinkam,
So sä he richti to, he wull dat halen.
He gung ok würkli ropper na't Rundeel
– Dar harrn se bi den Farwer er Quarteer –
Un keem eerst lat in düstern Abend wedder.
Ok blev dat ni bi eenmal un dat anner:
He harr des Abends bald sin Stig darhin,
Un mit de Kruskopp war he ganz vertrut. –
Dat stille Water hett en depen Grund. –
De Tiden lopt, de Winter keem heran,
Theater un Kemedie war wat Oles,
Dat Dörp war still, de Buern blebn to Hus,
De Spelers packen in un trocken weg
Un Allens gung sin oln bekannten Gank;
Doch harrn se seggt, to Summer keemn se wedder.
Uns Kunrad weer de ole sündern Klas.
He gung un dröm un arbei' as gewöhnli.
Sin Moder sä, he seet des Abnds un les'
Un kreeg des Sünnabnds Böker ut de Heid,
Ok wul en Breef, se wuss ni vun wokeen:
De harr he jümmer bi sik inne Tasch.
De Bengels sän, he wull studeren lehrn,
De Olen meenn, he weer ni recht bi Trost,
Dat war em gan as Hanssen vun Süntann
Un as Klas Groth ut Holm, de Rekenmeisters;
De seten ok to lesen un to reken,
Un reken sik vun Hus un Klus' heraf.
Klas Groth weer mal bi't Haufahrn oppe Wisch,
He stunn un fork, sin Fru weer babn un la':
Op eenmal fallt em dat Exempel in,
Wat de Professer ut Berlin em schickt harr.
Do grippt he na sin Jack un na sin Hot,
Un löppt to Hus un slutt sik in sin Kamer
Un kumt in wücke Dag' ni wedder rut.
Sin Fru sitt babn opt För un schriggt,
He hört dat nich un süht ni op noch um,
Bet wücke vun de Nawers er to Hus hölpt. |
