Veteranezyt

Anzeige. Gutenberg Edition 16. 2. vermehrte und verbesserte Auflage. Alle Werke aus dem Projekt Gutenberg-DE. Mit zusätzlichen E-Books. Eine einmalige Bibliothek. +++ Information und Bestellung in unserem Shop +++

Es isch am dritte Tag Heumonet gsi, wo der Peter Wyme zum erschtemal mit sym Zwöjspänner über d’Gmeindsgränzen use gfahren isch, dem Talguet zue. Im fond vo sym schönen offene Landauer isch ds couple Doxat gsässe, uf em Vordersitz näbem Houpme Rhagor ds Carlotta. Das hätti vo Rächts wäge nid mit sölle. Es isch ja no lang nid nache gsi für sy entrée dans le monde, und Chinder, bsunders settigi, wo eigetlech nümme so ganz Chind sy, ghöre myr Läbtig nid an e Regimäntsfête vo alte troupiers. Di beide Töchtere Rhagor hätten i d’Gutsche ghört. Aber äbe, z’füfne höch i eim Wage het me nid wellen ufmarschiere. Der Papa Doxat het zwar us Höflechkeit erklärt: «Juscht — juscht grad sötte mer z’füfne höch fahre, das wär di schönschti Manifeschtation vo üsem gueten Yvernämen i der hindere Gandegg.» Aber um kei Prys hätti me d’Jumpfer Mathilde derzue bracht, und ohni d’Mathilde het d’Flörle nid welle. Und für nid e lääre Platz z’ha, het me du ds Carlotta mitgno. Es chönni ja de ga Gerzesee ufe, zu syr Gotte.

Der Peter het sech uf ds Talguet-Fahri gfreut wi nes Chind. Einisch öppis anders! Roß und Wage hei glänzt, und wil er dene beide Bruune — der eint het me Ferdinand touft, der ander Franz, na de Chünige vo Neapel — hütt zum Déjeuniere di großi Haber-Ration het vorgschüttet gha, hei si im Hof zäberlet und, sobald d’Portière zuegschlage worden isch, mit mene mächtige Ruck azoge. Es het a mene Haar ghanget, so hätti der Peter sys eigete Chind überfahre. Das arme Nääri isch halt de Dienschte nachegloffe, für cho z’luege und du, wil’s nüt 144 ghört het, im Wäg gstande. Der Peter het gar nid anders chönne, als mit der Geisle na-n-ihm zwicke, für’s wägz’schüüche. Gnützt het das zwar nüt, vowäge d’Roß sy du scho am Nääri vorby gsi, wo-n-ihm der Zwick über ds Gsicht gfahren isch. Es isch schuderhaft erchlüpft und het afa briegge.

«Ja nu», het er, meh so zu sich sälber, gseit, «ds andermal dänkt’s de dra!» Er hätti du gärn umegluegt, für z’gseh, ob er sym Chind würklech weh ta heig. Es het ne scho afa fuchse, daß er vor den Ouge vo der Herrschaft grob gsi isch mit ihm. Aber jitz het’s halt gheiße zu de Roß luege, wenn er der Rank i ds Sträßli use nid z’gäj het welle näh.

Di Herrschafte vom Linden- und vom Ulmehof sy di einzige gsi, wo vo der Stadt här pär Gutschen i ds Talguet gfahre sy. Di meischten andere sy mit der Ysebahn cho, ihreren es paar sy z’Fueß gange, so emel o der General von Änggistei und sy Vetter, der Major, und zwar der Aare nah. Als enragierti Jeger sy si gärn dür ds Schilf und de Gieße nah gloffe. Si hei’s nid emal gschoche, hie und da, wenn öppen es Brüggli gfählt oder z’murb usgseh het, e tüechtige Gump z’näh. Di alte Soldate hei ihri Marschzyt guet errächnet gha. Gäge den elfe het me vo allne Syte Herren und Frouen uf d’Talguetbrügg gseh zue cho, vo der Station Wiftrech här uf der stoubige Straß und uf de Dammwäge vo Chisen und Hunzike, vo Chiltderf und vo Gerzesee abe. Di meischte Herre hei d’Chutten abzoge gha, d’Hüet i der Hand treit und ihri chupferrote Chöpf abgwüscht. Und bald druuf het’s zwüschem Wirtshuus und der Schüüren afa brüele — eint und andere het scho chly hert ghört — vo: «Ha! läbsch 145 du o no? — Wi geit’s? — Bsinnsch di no? — Säg, du hesch gjunget, gib mer dys Rezäpt!» und was sech sünsch öppen alti Kamerade säge. Es het sech so vo sälber ergä, daß ihreren e Zyleten am Brüggegländer blibe sy. Zerscht hei si d’Blüemlisalp bewunderet, wo zwüsche de beidsytige Tannewälder ihri silberigi Herrlechkeit usgchramet het. Nah-ti-nah aber hei di grüene Wällen ihri Blicken uf sech zoge. Dürsichtig sy si mit ihrem Gwäb vo Schuumchränz derhär cho z’schieße, under d’Brügg undere so mächtig und glychmäßig. Di ganzi Gsellschaft het uf der Stell ds Gfüehl gha, si schnuußen uf mene Schiff gäge Thun zue, und es het nid vil gfählt, si hätte no afa sürmen und singe, wi’s ein öppen achunnt bim Schifflifahre. Da tönt öppis vom Huus här. — Was git’s? Aha, da sy ihreren es paar scho uf der Louben und chlingele mit de Gleser. «Ja, der Wätter, dir heit rächt. E settige Durscht!» — «Weit dir öppe d’Aaren uslappe?» zäpflet’s obenabe.

Wo me vo Wiftrech här e Zwöispänner in ere Stoubwulke gseht cho z’flimmere, isch scho fascht alles uf der Loube gsi. Mit mene mächtigen «Evviva!» isch der Wagen epfange worde, chuum daß d’Huefen über d’Brüggschwelle polet sy. Es paar Herre sy gleitig d’Stägen ab cho und hei di Gandegger-Herrschafte mit großem Lärme begrüeßt. Si sy doch hütt di Ygladene gsi, di anderen alli d’Gaschtgäber. Aber me het ne nid gnue chönne säge, wi dankbar me ne sygi für dä Tag, vowäge si syge ja eigetlech d’Urheber vo der Fête. Der Peter isch wi ne Triumphator uf sym Bock gsässe. «Bravo, Wyme! Lueget, das isch jitz dä berüehmt Gutschner! — Dir syd eigetlech a allem zsäme d’schuld! — Heit Dr Durscht, Wyme? — Voyons, da, e Schluck Waadtländer!» Der 146 Herr Doxat het du afange müesse säge: «Höret uuf, sünsch chunnt er de no Chopf vora vom Bock abe.»

Ds Carlotta isch wi ne fêtierti Primadonna z’mitts i däm Gschrei und Wäsen allei i der Gutsche gsässe. Der Papa Doxat winkt dem Peter z’fahre. Da fat der Lärmen erscht rächt a. «Ha-aalt! Halt! Was söll das gä? Wo weit Dr hi?» D’Frou Doxat erklärt, ihres Töchterli söll ga Gerzesee ufe, zu syr Gotte.

«Ja, warum nid gar! Das löj mir nid zue», heißt’s vo allne Syte. Und gäb me nume zu Wort chunnt, schwäbt d’Jumpfer Carlotta, sässelitreit zwüsche zweene galante Herre, d’Stägen uuf, uf d’Loube. Es isch nüt z’welle. Me mueß dem Peter befäle, abz’spannen und yz’stellen, ohni zerscht no ga Gerzesee ufe z’fahre. Er söll syni Erlebach-Araber ga versorge, und dernah chönn er de hie cho d’Ordonnanz mache, hei d’arrangeurs usgmacht.

Di paar Dame, wo derby gsi sy, hei dür ihri bloßi Gägewart der Lärme chly dämpft; aber hie und da und dert isch doch es Glächter ufgwirblet. Vo Chriegserläbnisse, vo Jagdabetüür, Gsellschaftsneuigkeiten und vo Politik isch gredt worde, chrousimousi dürenand.

Me het nid zwöimal müesse zur Suppe blase. Uf ds erschte Zeiche hi sy si zueche gsässe. Im Egge näbem Büffet het der Peter der Chifel gstellt, wi wenn er am Palazzo reale vor Gwehr stüend. Der General het Achtung kommandiert und Ufstah zu Ehre vo de Kamerade, wo sit dem letschten Appäll zur großen Armee abgange sy. Du het er ds Hoch usbracht uf e Chünig Franz und d’Chünigin Maria und e Depesche vorgläse, wo men a se i Palazzo Farnese ga Rom well abschicke.

Währeddäm si hei afa ässe, het der Houpme Rhagor der Peter zueche gwunke, er söll mit däm Telegramm 147 ga Wiftrech. Me het ihm nid Zyt gla zum Bsinnen und Frage. «Ab!» het’s gheiße. «Hopp, hopp, hopp, louf Galopp!» Und der Peter het’s hinder sech la stübe.

Wo-n-er sech zrück gmäldet het, isch me scho am Dessert gsi. Er het sech e Hölledurscht erloffe gha und nid lang Komplimänt gmacht gäge di volle Gleser, wo-n-ihm dargstreckt worde sy. Als einzige Repräsentant vo der Mannschaft vom 4. Regimänt het er sech nid gha z’chlage. Alli Bott isch wider eine vo dene Herre mit nere Fläsche cho und het’s guet gmeint mit ihm: «Voyons, Wyme, wo heit Dr Eues Glas?» Er het ghörig Bscheid ta. Wohl het er hie und da di bösen Ouge vo der Frou Houpmänni uf sech grichtet gseh; aber was het er welle? Jitz gilt’s Stand z’halte! Ob der Kameradschaftlechkeit vo dene Herren isch es ihm nah-ti-nah schier fyrlech z’Muet worde. Syni Gedanke sy zrück gange ga Neapel und Palermo, und i däm kuriose Näbel um ne-n-ume sy gueti und bösi Ougeblicke wider läbig worde. Alles isch ihm vorcho wi ne Troum. Schwär und schwärer het es sech uf sys Gmüet gleit. Ds Nääri und d’Ginette und anderi Möntsche, anderi, vo dene me nie meh gredt het, sy um ihn ume zwirblet, aber geng und geng wider ds Nääri. Und geng trüeber isch es ihm z’Muet worde. Er het gschwitzt, ja, sicher. Aber der Houpme Doxat het ne z’guet gkennt. Er het wohl gmerkt, daß dem Peter näbe de Schweißtröpf no Tränen über d’Backen ab loufe. Sapperlot, seit er zue sech sälber, jitz isch es aber Zyt, use mit ihm.

Es Zeiche mit der Hand git ihm dütlech z’verstah, was er z’tüe heig. Eigetlech isch er froh, chönnen abz’trätte. Us alter wider gweckter Gwohnheit schlat er d’Absätz 148 zsämen und salutiert. Da chunnt ihm z’Sinn, daß er ja kei Tschaggo anne heig, und er weiß nid rächt, wohi mit der Hand. Überhoupt... er... eh, i bi doch nid uf mene Schiff! Ihreren es paar vo de jüngere Herre gseh, wi-n-er abmarschiert, geng no Disziplin, wo sech nid wott ergä. Me lachet. «Es heimelet eim schier», meint eine. Und en andere fragt: «Wele Grad wär jitz das? — Légèrement — passablement — fortement oder mort ivre?» — «Das isch glych. I sieg ivresse quelconque und zwar au quartier. Das git zwee Tag Consigne.» Und du isch es wyter gange: «Bsinnsch di no? Bsinnsch di no?»

D’Frou Doxat het’s weniger vo der heitere Syte gno. «C’est dégoûtant», seit si zu ihrem Ma, «was mache mer de? So cha me doch nid mit ihm heifahre! Und de di Roß, wo der ganz Tag am Haber sy!»

Ds Carlotta het vo allem däm nüt gmerkt. Es paar vo de jüngere Herre hei sech mit ihm uf der Cheigelbahn amüsiert.

Der größer Teil vo der Gsellschaft het sech wider uf der Louben etabliert. Andernen isch es dert oben o z’warm gsi, und si hei sech am Aarebort i ds Gras glageret und tubaket. Me het sech no gar vil gha z’erzelle. Daß d’Sunne scho hinder em Bälpbärg verschwunden isch, het nume niemer g’achtet. Vo Heigah isch no niene d’Red gsi. Wo wär’s eim wöhler als hie, hei si ehnder dänkt, jitz, wo’s e chly afat chuele?

Uf eismal git’s vo änet der Straß här en Ufruehr, es Glöuf und es Gschrei. «Was isch? Was git’s?» — Me springt uuf.

Es isch eis Glöuf der Aare nah, dür ds Huus, vo der Louben abe. Hinder em Huus vüre.

Di meischte hei nume no nid begriffe, was los isch, so gseht men e Chutten und es Gilet i ds Gras flüge. Es Gluntsche und Ruusche. Alles springt a ds Wasser zwüsche d’Wyde. Jitz gseht me der Houpme Rhagor, wo mit chreftige Zügen uf e Peter Wyme zueschwümmt und ne packt. Si sy zum Glück nid wyt usse, aber es dröit ne, daß si beidi i große Zug use gschwemmt wärde. Me chunnt mit Stangen und Laden und Seili; aber alles steit enand im Wäg. Me chunnt nid zueche. Dem Gschwader nah isch no öpper dusse. Ja, wahrhaftig! Der Major: «Eh um Gotts Wille! Dä alt Herr!» — «Was alte Herr? — Nume kei Angscht! Das isch äbe der Major von Änggistei. Der bescht Schwümmer vom Regimänt und der sterchscht vo der Garnison z’Neapel.»

Jitz chnöilet e ganzi Kuppele z’üsserscht am Bort. Zächen Arme gryffe dürenand. Me chnorzet und byschtet.

Ihreren es paar schleipfe der Peter dür ds Gras. — Läbt er no? Ja, was git’s jitz? — Gseht me nid der Major, wo der Peter verchlopfet? Ja, gwüß. Lueget emel o! Wi 150 men e Spitzbueb dürehout. Mit mene Hälslig schmieret er ne-n-ab. «Hehee, Herr Major!»

Er lost nid. — «Dir», schnupet er nume, «dir will i ds Desertiere scho ustrybe — wart nume — du Lump!»

«Es tuet’s jitz», meint eine vo den eltere Herre, «hör jitz, es isch ja nid der Jakob Stämpfli!»

Jitz het men emel du wider chönne lache. Der Major sälber, tropfednaß, mueß lachen und hört uuf dryhoue. Er chehrt sech um: «I weiß scho, wi me so eine mueß näh. Tüet ne jitz e chly uf ds Strou!»

So öppis geit albe schier gschwinder vor sech, als me’s erzelle cha. Vom erschte Brüel bis zum letschte Hieb vom Major sy villicht keini drei Minute verstriche. Der erscht, wo der Peter het gseh i d’Aare springe, isch der Stallchnächt gsi, und däm het der Chlupf nid nume der Ate verschlage. Grad e chly vo Sinne cho isch er, und wär’s uf ihn acho, so wär jitz kei Peter Wyme meh da gsi. No anderi Lüt hei nid gwüßt, was si mache. Derfür sy de under denen Offizier Herre gsi, wo d’Chlüpfigi scho vor Jahre hei verlore gha. Bhüet is, wi mänge hei die scho gseh i di besseri Wält abfahre! Zum Glück sy o no Manne da gsi, bi dene ds Härz hurtiger gmacht het als ds Bsinne, wi der Armand Rhagor und der Major.

Und jitz? — Jitz sy halt d’Lüt um ds Huus ume, der Aare nah und uf der Straß i chlyne Küppeli gstanden und hei enand schuderhaft erzellt, was si alles gseh und ghört und — gmacht heige. Einzig die, wo würklech öppis gmacht hei, sy nid zum Rede cho. Si hei nume tropfet und mit verlägenem Lache di pätschnasse Haar us em Gsicht gstriche. Was jitz überhoupt Lüt da gsi sy! Me het gar nid begriffe, wo die alli undereinisch härchöme. Und was die hei gwüßt z’brichte! Längs Stück sy ne d’Armen 151 uf all Syten usegstande, wi amene Wägwyser, nume daß de Händ usse dranne gredt hei. Uf der Loube het me verschidene Froue müesse wider zwäghälfe. D’Frou Doxat isch chrydewyß in ere Stuben uf em Ruehbett gsässen und het i eis Loch yne gluegt. Ihres Töchterli het uf mene Bett gschlotteret und ghüület, und dem Papa Doxat syni Blicke sy vo eim zum andere gangen und zwüschenyne dür ds Fänschter zum Burehuus übere, wo ne Kuppele Manne der Peter d’Stägen uuf in e Chnächtestube gschleipft hei. In eren andere Stube vom Wirtshuus het me dem Major und dem Herr Rhagor zu trochene Chleider verhulfe.

Natürlech isch du im Gspräch um ds Huus ume nah-ti-nah geng meh d’Frag erörteret worde, was ächt o dä Peter acho sygi, öb er’s eigetlech äxpräß gmacht heig, im trunkenen Eländ, oder öb er am Änd nume sünsch i d’Aare trohlet sygi. Aber eint und anderi — bsunders der Houpme Doxat — wo der Peter und sy Läbesgschicht gkennt hei, sy der Sach uf der Spur gsi. Jaja, der Ruusch, natürlech, und ds trunkenen Eländ, und de di Hitz! Aber das alles hätti ne nid i d’Aare tribe. Es isch halt da öppis, wo ne-n-umtrybt und nachenimmt. — Me sötti äbe so eim nid geng no z’trinke zueha!

Der einzig, wo sichere Bscheid gwüßt hätti, der Peter sälber, isch dert äne i mene fyschteren Egge halbblutt und mit nere Dechi zuedeckt uf nere Matratze gläge, zum Tod erschöpft, und het gschlafe.

Nah-ti-nah isch es o im Wirtshuus und drum ume still worde. D’Lüt sy zue sech sälber cho, und me het probiert, d’Stimmung vo der Fête wider e chly ufz’chlepfe; aber es het Müej gchoschtet. — Het nid der Tod hütt z’mitts i aller Freud und Luscht dreine Mannen ufzoge?

152 Sobald me sech du z’grächtem calmiert gha het, isch zwüsche dene beide Herre vo der hindere Gandegg berate worde, wi me hei welli. Zerscht isch me der Meinung gsi, me well mit der Ysebahn hei und der Peter ds morndrisch mit der Gutsche la nachecho. Aber der Herr Armand het nümmen under d’Lüt begährt und gfunde, me söll für nen andere Gutschner luege. Der Herr Doxat hingäge het gseit: «Scho rächt; aber es cha mer’s nid, der Peter allei da z’la. Wenn er de morn erwachet und alles furt isch? Dir wüsset nid, was ne de achunnt. Gseht er Roß und Wage no da, so weiß er, was er z’tüe het, und chunnt nache — emel so wi-n-ig ne kenne.»

So het me du der Peter mit Roß und Wage dem Wirt uf d’Seel bunden und isch mit den anderen uf d’Station gange. Der Herr Armand frylech und der Major, i ihrnen eigete, nume halb tröchnete Chleider, sy sälbander z’Fueß hei. D’Chleider tröchni men am beschten uf em Lyb, hei si gseit, si heige’s öppe mängisch erfahre. Es isch e prächtigi hilbi Nacht gsi voll Stärneschyn und Heuduft, so ne Nacht, wo’s ein dunkt, es sygi schier schad, se-n-am Schärme zuez’bringe.

Weniger als nüt vo der ganze Herrlechkeit het der Peter Wyme gmerkt. Wi tot isch er uf syr Matratze gläge. Er het nid emal Mux gmacht, wo d’Spychermüüs ihm über ds Gsicht ewäg gramslet sy. Wo-n-er du ändlech erwachet, gseht er a der hölzige Dili, wo voll graui Spinnhubbele hanget, es guldigs Gchramänzel, wo sech verlyret und löst und flimmeret wi... ja, wi was? Er chunnt nid drüber, ob es numen i sym Hirni so macht oder ob es öppis isch. Wo sy mer? Vor Procida, i der Kajüte? Transport nach Gaëta? — Richtig, seechrank. Aber wo sy di andere? Es isch doch ds Verflüechtischte, 153 wo’s git, so seechrank. Mira ghei si mi über Bort. Ersuuffe wär ds Beschte. Chömet nume! Und wider weiß er nüt meh vo sech. Und wider erwachet er. — Lump! — Was Lump? Hör uuf! Wär redt vo Desertiere? — Aha, ja, da isch wider das Gflimmer a der Dili. Wo bin i o? Der Peter het no nid begriffe, daß d’Aare, wo vor em Huus düre ruuschet, ihm d’Herrlechkeit vo mene Summermorgen a d’Dili ufe wirft. Es geit ihm geng no mit Chriegserläbnisse dürenand. Und doch, das isch emel ds Schränze vo mene Wetzstei uf nere Sägesse. Holzböden uf der Bsetzi. E Chueh möögget. Also emel nid uf em Meer. Und überhoupt, es walpelet ja nüt! Es lyt alles still. Der Peter dräjt sech und wott ufsitze. Ui, ai! Dä Chopf, dä Chopf! Und der Rügge tuet ihm o weh und d’Armen und allszsäme.

Nah-ti-nah fat ihm öppis afa ufdämmere, es Chrousimousi vo Lüt und Wyden und Wasser. Öppis Schröcklechs lyt hinder ihm. Er schnaagget a ds offene Fänschter, leit d’Ellbögen uf d’Simsen und glotzet use. Derzue hocket er am Bode, aber er weiß nid, wo-n-er sy Lyb und syni Bei het, es isch ihm, si lige no dert äne, uf der Matratze. Da unde schießt wi ne Strom vo flüßigem Glas d’Aare vorby. Dert äne sy Tanne, Tanne, blauschattig und a de Zwisle verguldet. Und graduse Fälder im Dusem und derhinder Hoschtete, Dörfer, Huble. Da und dert pickt d’Sunnen es wyßes Huus, es rots Dach im grüene Gwäb vo Wälder und Matte. E Hag, e Zylete Chirsböum louft wi ne Gurt über ne Hubel und verschlüüft sech in e schattigi Mulde. Und über allem der heiterblau Himmel. O so ne Bitz Bärnerland am heilig stille Morge! Das macht eim d’Schuehsole läbig. Aber der Peter stuunet dry usen und gseht doch nüt. Wi von 154 ere Risehand a d’Wand gschlage, pflartschet er da und gseht, in es gruusigs Bsinne versunke, grüens Wasser um sech umen und d’Schätte vo weiß nid was, gspürt en übermächtigi Gwalt, wo ne dervo zieht, und ghört’s ruuschen und gurglen um syni schwäre Glider. Und wider schlaft er y und troumet, es nähm ne-n-underen und er bhangi mit dem Chifel an ere Boumwürze. Wo-n-er umen erwachet, hanget er mit dem Chini am Vorryber vo der Fänschtersimse. Es tuet ihm weh, und drob erwachet er z’grächtem.

Jitz chunnt ihm undereinisch z’Sinn: Eh der Donner o, wo... wo sy myni Lüt? U d’Roß u... eh z’Hageli abenandere, wo han i myni... I mueß ga luege! Dert hange ds Gilet und d’Hose. U d’Schueh? — Da. — No naß. Item, dry! Ui, das isch es Dryschlüüffe, wenn eim o grad alls weh tuet. U dä Chopf! Ändlech het er sech ume binenand und tramplet d’Stägen ab, voruse. Jitz erscht chunnt ihm z’grächtem wider i Sinn: es isch ja alles furt! Kei Möntsch meh vo der ganze Gsellschaft umewäg, niemer vo ds Doxats, kei Rhagor. Herrgott! Wi sy de die alli heicho?— Hei si mi hie müesse la lige? — Und myni Roß? — Der Peter schämt sech wi no nie i sym Läbe. Er gseht d’Gutschen am Schärme stah. Der Livreerock und der Zylinder und d’Händschen im Wagen inne, alles schön zwäggleit, grad wi-n-er’s geschter dryta het, wo’s ne-n-acho isch, i ds Wasser. D’Roß standen im Stall und mufflen i der Chrüpfen ume. Si luegen ume. — Ja ja, i chume. I chume. Er geit ga luege, was i der Chrüpfe syg. — Nüt. Jitz trappet er use, suecht e Mälchteren und het se bim Brunnen under d’Röhre. Du stellt er se-n-uf d’Syten und het der Chopf under d’Röhre. Aah! Grad no einisch. Und no einisch. — So, jitz wei mer ga luege.

«Ha ne scho lang gä. Die hei ihri Sach übercho. Merksch nid, wi si zable? Lue nume, wi d’ mit ne heichunnsch!»

Der Peter leit syne Roß d’Gschirr uuf und zieht eis a d’Heiteri vüre zum Ufzöume. Uf das hi chunnt vom Huus änet der Straß der Wirt: «La se nume no im Stall! Das pressiert no nüt. Si hei vori e Depesche bracht. — Da, lue!» Er zieht e Zedel us der Täschen und streckt ne dem Peter dar: «Kutscher Wymann zurückhalten bis ankomme. Hauptmann Doxat.»

Der Wirt und der Stallchnächt hei enand ablinzlet. Da isch es grad gsi, wi wenn das Telegramm und der Blick vo dene beide Manne dem Peter erscht rächt d’Ougen ufta hätte. Uf eismal het er se wider alli vor sech gseh, der Houpme Doxat und d’Frou und d’Tochter und die vom Lindehof und der Major mit sym vor Töubi rot ufgloffene Gsicht und syne chalten Ougen und de — und de di Dienschte daheim und d’Lächelüt und alles, was er i der Gandegg gkennt het. Und ds Caroline Höubi und d’Lüt i der Stadt. Under die chan i nümme, het er sech gseit. Nei, das chan i nid. Das cha niemer vo mir verlange. Wo es jedes meint, es syg vo de Brävschten eis. Daß i denen allne sött ga Red und Antwort stah oder o nume gspüre, wi si hinder de Züün vüre mer nacheluegen oder am Wirtshuustisch zsämerücken und d’Grinde zsäme hei, wi d’Schaf, wenn der Wolf chunnt, und über mi chnätsche!

156 Das alles isch blitzgschwind dür ds Peters Chopf gfahre, und es het ne dunkt, er sött grad uuf und dervo. Wohl het sech öppis in ihm gwehrt und gseit: Peter, du hesch avertrouets Guet! Das chasch nid eso la stah und dervo loufe. Wenn’s nume toti War wär, nu ja. Aber Roß. Schöni, gueti Roß!

Der Wirt het der Peter wellen i ds Huus übere näh und ihm öppis ufstelle. «Chumm nume», het er gseit: «i weiß scho, was dir guet tät!» Aber «m’m» het er g’antwortet, «ma nüt. Löjt mi numen i Rueh!» Alles Zuerede het nüt abtreit. Er isch hinder der Schüüren i ds Gras ga lige.

«Los», seit der Wirt zum Stalchnächt, «dä Bürschtel gfallt mer nüt. Dä het misex öppis Uguets im Grind. — Häb emel es Oug uf ihn, bis i ume chume.»

Der Chnächt het emel du gluegt. Und vo Louben und Fänschter hei no anderi Ouge der Peter verfolget. Aber alli di Ufpasser hätte niemale möge gcho, für ihm z’wehre, wenn er no einisch der geschtrig Uswäg us syr Not gsuecht hätti.

Der lieb Gott bruucht anderi Hüeter. Wo der Peter sech je länger, descht tiefer i sy misère verschloffe, hundert paar Ouge, hundert bösi Müüler um sech ume gseh und zletscht gar nüt anders meh gwüßt het als halt doch no einisch e Sprung i ds Wasser, da isch ganz hübscheli und nume dem Peter sichtbar ds toubstumme Nääri zue-n-ihm cho und het ne-n-agluegt. Und hätti’s chönne rede wi ne Sprachmeischter, es hätti nid meh usgrichtet als mit synen Ouge, denen Ouge, wo allimal, wenn er der Muet gfunde het, ne darz’ha, so gruusam nötlech hei chönne bättle: Der tuusig Gotts Wille la mi nid allei under de Lüte! D’Lüt wüsse nid, wi’s mir isch. 157 Das weisch nume du! Dä Blick het er jitz afange gkennt. Er isch ihm scho so mängisch begägnet, daß ds Nääri, wi hütt, stundewyt von ihm ewäg het chönne sy, und er het ne doch gspürt. Schier gförchtet het er ne, wil er wohl gwüßt het, daß er ihm nid chönnt ertrünne, wär weiß — wär weiß, villicht nid emal mit sächs Schueh Härd uf em Gsicht und Härz.

Niemer vo de Talguet-Lüten isch zueche gange, zum Peter, sünscht hätte si gseh, wi-n-ihm jitz d’Träne wider einisch i ds Gras tropfet sy. «Herrjesesgott!» het er zwüsche den Armen i Härd yne gschluchzet, «u jitz wird’s mer am Änd no blind. Nei, so chan i’s nid dahinde la, so mit dem letschte Bsinnen a mi, daß ig ihm d’Geisleschnuer über ds Gsicht zoge ha.»

Undereinisch schnellt er uuf; aber er geit nid gäge ds Wasser. Ds Bort uuf chräblet er, bis a ds Chiltderfgäßli, für mit syne scharfen Ouge d’Straß zur Station Wiftrech z’überluege. Es het ne vori dunkt, er ghöri ne Zug pfyffen und fahre. Lang lang luegt er. Und jitz gseht er es Mandli uf em stoubwyße Band vo der Straß. Das isch ne. Das isch ne. Di französische Hose, obe so breit, unde spitz, und der Huet e chly schreeg, grad wi-n-er albe dinne ds Chäppi uffgha het. — Was söll ihm säge? — Nüt, nüt! Ne la reden isch ds Gschydschte.

Gleitig isch der Peter wider ds Bort ab cho, zum Stall. Im Schwick het er d’Roß dusse gha und se-n-a d’Diechsle gstellt und afa fertig gschirre. Es het ihm scho chly afa luggen ob der Arbeit. Und derby syn ihm allerhand Gedanke dür e Chopf gschosse. Ja, zletscht und am Änd han ig ihm de, wenn er mer öppe z’strub chunnt, o no öppis z’beize: was chan i derfür? — I möchti dä gseh, wo nid e Stüber dervo treit hätti! Wenn me dänkt, wi das 158 gangen isch: Wyme, Gsundheit! Wyme hie, Wyme da! Und wenn men afe süscht scho der Chratte voll het wi-n-i, bis z’oberscht! — Ja gwüß sägen ihm’s wenn er mer z’ruuch zueche het! — Still! Dert chunnt er.

Änet der Aare chunnt, nümme jung, aber geng no uf guete Fädere, der Herr Doxat, der Huet i der Hand. Mit der andere tupfet er sech der Schweiß uf der Stirnen ab. Ventre-saint-gris! dänkt er juscht, i begryffen eigetlech, daß dä Kärli geschter het Durscht übercho, so i der Mittagshitz uf di Station und ume zrück.

«So», schnupet der Herr Houpme. «Cha me jitz wider mit Ech rede? — Schöni Souerei, das! — Ja nu, mer rede de daheim mitenand. Syd Dr imstand z’fahre, oder mueß me no für öpper luege?»

Lang het der Peter nümme müesse warte. Der Herr Houpmen isch nöuen im Schwick fertig gsi mit syr Abrächnung und het sech grad nume no ständligen e Trunk gönnt. Dernah het er e Pfyffe gstopft, dem Gutschner gwunken und, ohni numen es Wort z’verlüüre, mit der Hand es Zeiche gmacht, wo düre. Und bald isch hinder der zwöispännige Gandegg-Poscht e Stoubwulke ufgstanden und het de Talguet-Lüte zuegrüeft: Was geit euch das Eländ uf em Bock a? — Ganget und machet eui Sach!

Ja, es isch es Eländ gsi. Uf der einte Syte het sech der Peter gseit: I füehr lieber Gott weiß wohi, als i das Chätschnäscht hei, wo mer niene nüt Guets meh wartet. — 159 Daß er so gar nüt gseit het, der Houpme! Nume: mer rede de daheim mitenandere. Was cha das anders sy als chünde? Nu mira. Es wär am Änd no ds beschte! Aber bis das alles überen isch! Uf der andere Syte hein ihm d’Roß nid gleitig gnue chönne loufe — wägem Nääri. Blutt und bloß isch ihm der ewig und geng wider läbig Wunsch obenuff gsi: wenn doch o das Chind hätti jung chönne stärbe! — Was miech i o, wenn’s mer jitz no sötti blind wärde! U derzue wachst es u wachst und isch wi länger, descht schwärer z’ertrage.

Z’momäntewys hätt er syni Roß mögen abrüele: nume nid gsprängt! Es het ne dunkt, si loufe wi d’Schelme. Und handchehrum de wider hätt er se möge mit der Geisle zwicke: hai, dir Fuulhünd! Dä Bollholzstutz isch doch o di ghelteti Ewigkeit, wenn’s gäge Bärn zue pressiert. Derfür isch es ihm de dür e Hüenliwald ab vorcho, d’Gwundernasen und Chädermüüler chömen ihm wi tirailleur-Schwärm über Fäld etgäge.

A der Muri-Chilche het’s zwölfi glütet, wo si z’Chräilige vorby gfahre sy, und ungfähr um d’Ässeszyt isch der Wagen im Ulmehof ygfahre. Wenn jitz numen öpper däm arme Peter es Zoumzüüg mit Schüüchläder umgschnallet hätti! Er isch no im Stall inne gsi, wo e Schatte vor der Türe steit. Ds Anna rüeft yne: «Peter, chönntisch nid afe zerscht cho ässe?»

Natürlech het men ihm’s z’warme ta; aber ds Chöchi het einewäg welle ga dröie: «Jitz miera, we d’ nid bal 160 chunnsch, chasch es de im Söuzüber ga use löffle!» Aber es chunnt vor ne bschlosseni Stalltüre. — «We das afen e Gattig het!» — I der Stuben äne het o niemer Bscheid gä. Wyters ga suechen isch me du nid. Es hätti o nüt abtreit. Der Peter isch scho bald bi der Haseburg obe gsi. Undereinisch isch er dert im Chucheli gstande, wo ds Nääri juscht der Pflegmuetter ihri paar Täller und Chacheli abtröchnet und dännegruumt het. I däm Ougeblick isch dem Peter Wymen öppis ufgange, wo-n-er i sym ganze Läbe no nie dra dänkt het: Allei mit sym Chind! Öppis in ihm het gseit: Wenn me jitz numen uf all Syte dörfti ne Rigel vürstoße, daß niene kei Möntsch chönnti d’Nase zueche ha! Ds Nääri isch erchlüpft, wo-n-er zu so ungwaneter Stund yne cho isch, het sech a d’Wand drückt und ne wi us mene böse Gwüsse mit schüüchen Ougen undenufen agluegt. Es isch imstand und meint, i well ihns no cho tschupe, wil’s mer geschter am Morgen im Wäg gstanden isch, dänkt der Peter. Er nimmt ihm Täller und Lumpen us der Hand und zieht’s a ds Fänschter. Wenn me rächt scharf luegt, gseht me no ne liechte rote Strich über d’Backen und ds Ohr, aber d’Ouge sy gottlob klar wi Wasser. Der Peter sitzt uf e Stuehl ab, zieht ds Nääri zwüsche d’Chnöi, leit ihm der lingg Arm um di schmali Huft und drückt ihm mit der rächte Hand der Chopf a sy ruuchi Backe. Es isch fascht gar so öppis wi nes Müntschi z’standcho. Und derby isch es so still gsi zwüsche ne, so gruusam still. Ds Nääri het ihm jitz o syni dünnen Ärmli um e Hals gleit. Es het müesse. So lieb isch der Vatter no nie mit ihm gsi, no gar nie. Das isch o der Frou Hasen öppis Neus gsi, wo jitz, ohni daß si’s gmerkt hei, under d’Türe cho isch.

161 Der Peter het’s ghört und het se gseh; aber er git ke Bscheid, er luegt über ds Nääris Chrusle wäg zum Fänschter uus und schlückt.

Jitz chunnt si zueche: «Peter, säg, was het’s gä? Bisch chrank? — Eh, wi gsehsch du uus!»

Ob allem Wasser-Übertue het d’Frou Hase der Peter im Oug bhalte. Beidi hei gschwige. Aber ändlech ma si sech doch nümmen ebha z’frage: «Es geit mi ja wäge dessi nüt a; aber daß öppis gangen isch, gseht me dir a. Hesch es Ungfell gha mit de Roß, gäll? Villicht wär’s de no gschyder, me wüßti grad, was es der gä het, so chönnti men o dem Gschwätz wehre.»

«Jä lue, daß si nächti ohni di heicho sy, git halt z’brichte. U de daß der Herr dobe so chrank isch...»

«Was wett i wüsse! Er heig nöue dä Morge furt welle; aber si hei ne nid la gah. Der Dokter isch vori dobe gsi.»

Us em Peter het d’Frou Hase jitz erscht rächt nüt meh usebracht. Chuum het er sys Chacheli Café dunde gha, isch er ufgstanden und syr gwohnten Arbeit nachegange; aber er het’s gwüßt yz’richte, daß me ne niene gseh het. Er het alli Lüt gschoche, bsunders die vo de Lächehüser und d’Dienschte. Für alli Fäll het er grobi Antworte parat gha, Bscheid, wo’s jedem verleidet hätti, no einisch d’Gwundernase zueche z’ha. Er isch übel im 162 Bhäng gsi. Jeden Ougeblick het er erwartet, daß er zur Herrschaft yne grüeft wärdi, für z’vernäh, uf wele Tag daß er sy Bündtel söll schnüere. Wenn’s doch nume bald chäm, het er geng dänkt, so chönnt i furt und bruuchti mi vo niemerem meh la az’gaffe. Aber es het niemer nam Peter grüeft. Er isch i ds Bett und het no nüt gwüßt, und du isch e barmhärzige Schlaf über ihn cho und het nid von ihm gla bis i tagheitere Morgen yne. Me schlaft nie besser als i der zwöite Nacht na mene Chatzejammer.

Erscht nam Déjeuniere isch ds Anna ihm cho säge: «Peter, d’Frou Houpmänni lat der säge», — dem Peter het’s e heiße Schwall gägem Härz zue gä — «si welle dä Namittag uf Gümligen use. Du söllisch am drü vorfahre.»

«Mhm», het er mit großen Ouge g’antwortet und d’Ohre gspitzt. Aber das isch alles gsi.

Der Herr Doxat het sym Töchterli uftreit gha, es söll das dem Peter ga säge; aber ds Carlotta het sech gwunden und nid welle. Sit geschter het es öppis wi ne Gruuse vor em Peter Wyme gha und no nid wider zue-n-ihm dörfe. Der Papa het’s usglachet und ihm gseit, es syg es Babeli. D’Mama hingäge het’s nume z’guet begriffen und du ds Meitli gschickt.

Warum scho wider uf d’Fahrt? Warum juscht ga Gümlige? — He nu, geschter gägen Aben isch der Papa Doxat zum Herr Armand ufe, ga luege, wi’s ihm gangi und ga Chriegsrat ha. «Es isch nid guet», het d’Jumpfer Mathilden ihm a der Hustüre gseit. «Der Dokter wott no nid mit der Sprach userücke, aber er gfall ihm nöue nüt. Es chönnt e Lungenentzündung gä, meint er.»

163 «Ja lue, mer sy halt o nümme Buebe, wo me so mit dem volle Mage cha i ds Wasser gheie. — Wird mer nid fahneflüchtig! Weisch, dy Kapitulation isch de no nid abgloffe!»

«Was wei mer jitz mit dem Wyme? — Ds Henriette möcht ne-n-am liebschte hütt no liquidiere.»

«Myni beide Schwöschtere natürlech o, aber weisch» — dermit richtet sech der Herr Armand im Bett halb uuf — «so für nüt und wider nüt wott i ne doch de nid us em Wasser zoge ha, donnschtig abenandere! — Und ussertdäm, so eine findt me nid all Tag.»

«Das meinen i ja o. Und weisch, so ganz — ganz uschuldig sy mer bi där Gschicht o nid. Es isch dumm. Mer hätte sölle luege. Di Junge hei der Löl gmacht mit ihm.

Aber di Froue — di Froue! I begryffe se halt o chly. Lue, me het das scho meh erläbt. Wenn eim einisch so öppis im Chopf sitzt, und bi dene Töubenen und Lüün, wi se der Wymen äbe het, isch me nie sicher vor settige Gümp!»

«Ganz rächt. Aber dasmal, bin i der Meinung, sötte mer ne nid vor d’Türe stelle. Dasmal no nid. Mer müesse ne halt besser i d’Kur näh.»

«Isch o gschwinder gseit als gmacht. Wenn du di wottsch derhinder mache — guet. Du bisch no jünger.»

Mit dem Resultat vo där Visite isch d’Frou Doxat gar nid zfride gsi, und drum isch beschlosse worde zur Frou 164 Majöri z’fahre, wo mit ihrer natürleche Findigi für ds Rächte scho so mängisch der Nagel uf e Chopf troffe het. D’Frou Henriette isch sicher gsi, daß d’Schwigermuetter ihre rächt gäbi. Wi chönnti si o anders! Der Papa Doxat hingäge het im stillen uf ds Soldatemuetterhärz vo syr Mama zellt. Und so sy si beidi ganz getroscht i der Gutsche gsässe, und ds Carlotta, wo nid gwüßt het, um was es z’tüe isch, het sech erscht rächt keini Sorge gmacht. Der Peter het hütt e chly Müej gha mit dem Ufpassen und isch bim Rank i d’Luzärnstraß gar unerchannt über ne Randstei gfahre. Das isch nid guet für d’Närve. D’Frou Henriette het e hässige Ton vo sech gä und gseit: «Ecoute, maintenant j’en ai assez.» Der Herr Houpme het über Land gluegt und gschwige.

Der Peter het gwüßt, wettige Chum-mer-z’Hülf d’Frou Mandörle für d’Familien isch und sech öppe chönne vorstelle, daß er jitz sy Herrschaft derthi füehri, zur Erörterung vo ihrne Talguet-Erläbnisse. Das chunnt halt jitz eso und geit zum Räschte, het er dänkt. Wenn’s nume nümme z’lang duuret! Vil, vil unagnähmer isch ihm d’Neechi vom Caroline Höubi gsi. Drum het er nam Vorfahre bim Schlößli gseit: «Wenn’s dem Herr Houpme rächt wär, so füehr i underdesse gärn hurti zum Huefschmid uf Muri übere. Der Zuederhänder schmidet a de Hinderfüeß.»

«Ganget nume», seit der Herr Doxat, «aber machet, daß Dr am füfi wider da syd.»

Di Herrschafte hei d’Frou Majöri under mene Boum uf der Terrasse vornen etabliert gfunden und sech dert zueche gsetzt. D’Gra’mama isch furchtbar uf Neuigkeite gspitzt gsi und het, chuum, daß me gsädlet gsi isch, ihri Chinder afa bhöre. Si het der Nominativetat vom Offizierscorps 165 im Chopf gha, besser als der eltischt Quartiermeischter, und jitz vo jedem welle wüsse, öb er o im Talguet gsi sygi, was er gseit heigi, wi-n-er usgseji, was sy Frou oder syni Gschwüschterti mache, öb der General e schöni harangue gmacht und öb men uf ds Chünigspaar pütscht heigi. Der Gwunder isch so brünschtig gsi, daß me schier nid derzue cho isch, der Frou Majöri az’düte, me möchti lieber nid vor den Ohre vom Carlotta vo dene Sache rede. Si het nid welle begryffe. Der Papa Doxat het syr Tochter gseit: «Los, du chönntisch doch hurti ga luege, was di Chinder im Schloß äne mache.» Und scho wär’s parat gsi, z’gah, da seit ihm d’Gra’mama: «Eh ja, aber los, du bisch ja o i däm Talguet gsi, erzell mer e chly.»

Uf das hi het du undereinisch ds Carlotta nümmen i ds Schloß übere welle, und alles, was ihm Papa und Mama vorgschlage hei, het nid welle zieh. Aber jitz het du d’Frou Mandörlen ändlech begriffen und gseit, der Lächema heig e Näschtete jungi Hünd, es söll doch die ga luege. Es het sech no einisch gschine z’bsinnen und hätti gärn gä z’merke, daß es e jungi Tochter sygi und nümmen im Alter, wo men ein schicki ga Hünd und Chatze luege. Aber us Artigkeit gäge d’Gra’mama het es nahgä und isch gange.

Jitz isch me du mit der Sprach usegrückt; aber so gleitig isch es nid gange, wil d’Frou Majöri zwüschenyne geng no hunderterlei Sache het begährt z’wüsse. Afin, ändlech isch me du am Peter Wyme gsi.

«Quelle horreur!» het d’Frou Mandörle gseit, «das hätt ig ihm nid zuetrouet.»

166 «Me sött ne halt schicke», meint d’Frou Henriette. «Mer wäre gstraft für d’Güeti, wenn me ne bhielt. Settigi Lüt sy nid z’ändere. Dir wärdet gseh!»

«C’est bien sûr. Vous auriez des ennuis», seit d’Frou Majöri vor sech ane. Si verlüürt sech in es Nachedänke, und es blybt eso still under em Boum, daß me ds Gurgle vom Brunnen im Hof ghört. Zu ihrem Erger gseht jitz d’Frou Henriette ihri Tochter cho, under jedem Arm es Chuderchlungeli vo Hund mit blauen Öugli und rosigem Züngli. Si macht ihm Zeiche, wo sölle säge: Allons, va-t-en! Ds Carlotta chunnt uf em gazon bis hinder di dicki Linde, wo uf der andere Syte d’Gra’mama drunder sitzt, und lat sech mit syne Woueli i ds Gras a Bode. Es gvätterlet mit nen und macht ne Zeiche, si sölle sech still ha, d’Frou Majöri syg offebar ygnuckt. Aber es ghört Wort für Wort alles, wo jitze d’Gra’mama wider afat rede: «Ja, es cha wohl sy, daß dr de no meh Unagnähms heit mit ihm, aber me het halt doch Reschponsabilitet für so ne Möntsch. Gchündet isch bald, aber was macht er de? Er het niemer meh. Und de das stumme Chind? — Quelle triste existence! Nei loset, i wetti das nid uf mi näh. Il est un enfant du régiment, ce pauvre Pietro. Und wenn er is o wyters gar nüt ageit, so müesse mer doch einisch Rächeschaft über ihn und sys Meitschi ablege, wi über alli Lüt, wo eim der lieb Gott i ds Huus füehrt. Me mueß us ne luege z’mache, was me verma. Für e Räschte wird de o gsorget sy. Aber grad so nes arms Meitschi. Es isch mer mängisch, juscht settigi hülflosi Tröpfli syge di guldige Hääggli, wo verhüete, daß alles uf der glatte Wält i ds Verderben abe rütscht. Me sötti die emel ja nid verwünsche. Im Gägeteil, Sorg ha zue ne. Chönnti me nid einisch mit ihm rede, öb er’s nid well i 167 ds Böhlehuus gä, zu däm Herr Linder? — Bsinnet ech emel no!»

Das isch jitz nid juscht gsi, woruuf d’Frou Henriette spekuliert het. Und sogar ihre Ma hätti eigetlech lieber öppis anders ghört als e Lätzgen über Möntschepflicht. Pärsé, alti Lüt, wo nümme vil Wäg vor sech hei, rede gärn so, het er dänkt. Afin, me cha ja de luege. Es isch rächt still blibe. Und i där Stilli het me du ganz wyt änen e Wage ghört rolle. Di scharfen Ouge vom Carlotta hei zwüsche de Böum bim Sydebärg d’Gutschen etdeckt, wo vo Muri här zrück cho isch. «Mer sötten is zwägmache», seit d’Frou Henriette, «Lotti, gang, tue di Hünd, wo si highöre!»

D’Frou Majöri proteschtiert. «Kei Red, i lan ech no nid gah. Ändlech einisch da, chönnet dir mer wohl no chly erzelle.» Und si hei müesse nahgä. Me isch zum z’Abetrinke bhalte worden und het der Peter mit der lääre Gutsche heigschickt, me chömi de z’Fueß hei.

Der Herr Houpmen isch du mit dem Carlotta ga di Hünd versorge, und underdesse sy di beide Froue gäge ds Huus träppelet. Es isch e prachtvollen Abe gsi, und d’Böum vo der Terrasse sy wi us luter altem Guld gosse dagstande. Öppis Wehmüetigs isch i der Landschaft gläge. Da leit vor em péristyle d’Frou Majöri ihrer Schwigertochter d’Hand uf en Arm: «Gäll, du bisch nid zfride mit mer? — E nu, los, i will der jitz no öppis säge, villicht begryfsch mi doch de no. — Chumm!» Si geit vora, i ds Huus, und zwar i ihri Schlafstube, so nen alti Bärner Frouestube, wo vor luter Suberkeit und Exaktitüde fascht öppis Fyrlechs het und doch unbeschryblech 168 heimelig amuetet. Tadellos gwichseti Bodechrüz, Fänschterschybe, so suber, daß me mit dem Finger möchti dratüpfe, für z’luege, ob überhoupt Glas da sygi, urheimeligi brodierti Ruehbett und Stüehl, en ufgruumten Arbeitstisch am Fänschter. — Dert inne seit du d’Frou Mandörle: «Lue, Henriette, e Dummheit blybt e Dummheit und wird vo sälber nie meh öppis Gschyds. Im Gägeteil, si wird wi länger, descht fataler. Aber weisch, was i gloube: mit Liebi chönne mer d’Folge vo jedem dumme Streich wider zum Guete dräje. — Eue Peter...» Mit däm nimmt si ne Schlüssel, tuet ihres Bureau uuf und zieht es Schublädli vüre. Si het der Frou Henriette nes ganz es chlyses Aquarellportrait vo menen Offizier i der Uniform vom vierte Regimänt under d’Nase. D’Frou Henriette het’s gäge d’Abedsunne, luegt’s a, luegt ihri Schwigermuetter a und bringt nüt usen als es verwunderets Lache. Das Gsicht het uuf und nache d’Züg vom Peter Wyme.

«Qui est-ce?» fragt si ändlech, so wi me fragt, wenn me schier nid darf us Angscht, me chönnt’s taktlos finde.

Uf em Ruehbett, geng no ds Portrait i ihrne dürsichtige Hände, erzellt du d’Frou Majöri: «Quand je serai morte, on te dira son nom. Für hütt muesch dermit zfride sy z’wüsse, daß es my erschti Liebi gsi isch. Er isch der schönscht Bärner gsi und e Soldat — e Soldat! Es git eifach, keini settige meh. Und i ha ne gärn gha, i wär mit ihm über ds Wältmeer gange, wohi me wett. Aber wo 169 me gmerkt het, daß er wott ärnscht mache, het me mer gseit: ‹Das isch nüt für di›, und mi hei gschickt, ga Bärn. Und das isch du — i la mer’s ewig nid la näh — sys Unglück worde. En dépit het er sech du allne convoitises i d’Arme gworfe. — Ah mon pauvre ami!» D’Frou Majöri wüscht sech e Tränen us den Ouge.

«Gfallen isch er. Das isch mer der einzig Troscht. — Il est mort en héros — pour son roi.»

Si sy du no nes Chehrli da gsässe. D’Frou Majöri isch meh und meh in es Troumen yne graten und het dises und das ohni alle Zsämehang brichtet, wi wenn si mit öpperem würdi rede, wo derby gsi isch. Ihrer Schwigertochter isch es vorcho, si heigi nes Zsämesetzspil uf der Schoß, wo meh als d’Hälfti vo de Bitze fähle.

Ändlech ghöre si du d’Stimme vom Herr Houpmen und vom Carlotta vor em Fänschter und standen uuf. Und im Usegah seit d’Frou Majöri no einisch: «Nei nei, dä Pietro dörfet dr nid la z’grund gah!»

Es isch du scho fyschter gsi, wo ds Herr Houpmes heicho sy. D’Eltere hei underwägs mit Müej und Not dem Carlotta usgredt gha, eine vo dene junge Hünd vo Gümlige z’choufe, und wäre du rächt froh gsi, i ds Bett z’chönne, da ghört men im Hof es Glöuf und Stimme. D’Frou Henriette geit am Gangfänschter ga luege, und bald druuf ghört me se frage: «Au nom du ciel! Qu’est-ce qu’il y a là-bas?»

Der Herr Houpme chunnt, und ds Lotti chunnt, und d’Meitli chöme mit ihrne Cherzestöck oben abe, und alli luege zu de Fänschter uus. Vo z’änerscht a der Schüüre här chunnt e Kuppele Lüt über d’Bsetzi. Öpper treit e Latärne. «Grand Dieu!» seit d’Frou Henriette, «si 170 schleipfen eine. Was isch jitz das wider?» Me ghört byschten und bärzen und zangge. Ihrere zwee sägen enand wüescht, und zwar mit Redesarte, daß me für guet findt, alli Fänschter zuez’tue und ds Carlotta i ds Bett z’muschtere. Der Herr Houpme setzt d’Chappen uuf, nimmt e Pischtole vom Kaminsims i Sack und geit abe. D’Frou jammeret, er söll lieber nid z’nach zueche gah. «Nei gwüß doch o! ’s isch wider öppis mit dem Peter. Isch er ächt ume voll? — Nei, also, jitz verleidet’s mer doch de afange!»

Derby isch er, der Peter. Me ghört sy Stimm. — «Loset, loset! Si prügle sech. Alfred, Alfred, blyb da!»

Aber der Herr Alfred isch mit sym gwohnte rüejige Schritt zur Schüüren übere. «Was isch los?»

«Heit, heit! — Gät ihm uf d’Schnöre!» tönt’s us der Kuppele, wo jitz juscht i di lääri Schnäfelchammeren yneborzet. D’Lächefrou het d’Latärne höch uuf und brichtet dem Herr Houpme: «Eh, en Übernächtler hei si. Si sägen ihm der Batavia-Chrigu. Me kennt ne-n-afe. Es wär süscht nid aparti e Gfährlige, weder si hei ne-n-uf der Büni funge, unger em Stroustock. Er het äbe Schnaps by-n-ihm und absoluti nid ahe welle, wo-n-ihm Hans befole het. U du het si du kenen uehe trouet, bis der Wyme cho isch. Dä het ihm du der Träf gwüßt. Er het ne nöue tifig im Tenn nide gha. — Jitz, da inne chan er ja de miera blybe. Da chan er nüt astelle. U erläse hei si ne ja o.»

Der Herr Houpme het no schier müesse lache, bsunders ob de Redesarte, wo di beiden alte troupiers enand dermit regaliert hei. Der Holländer het ds Wüeschtischte losgä, wo-n-ihm bekannt isch gsi vo Sumatra här, und der Peter het mit Calabresischem umezalt.

171 Für e Peter het jitze ds Blatt sech gchehrt. Dä Namittag no, wo-n-er heicho isch, het er gmerkt, daß di Gschicht vom Talguet scho under de Lüt isch. D’Froue hei ne mit Beduuren agluegt. Badertschers Änni het ta, wi wenn’s ne förchteti, und d’Chnächte hei Spott i de Gsichter gha. Es het ne gluschtet, dem nächschtbeschten eis über d’Ohre z’gä, und so isch er du grad i der rächte Gmüetsverfassung gsi, wo si-n-ihm sy cho rüefe. Daß keine vo dene Tschalpine d’Bünileiteren uuf dörfe het, isch ihm luschtig vorcho.

Und wenn si ne villicht o jitz geng no tschärbis agluegt hei, so het er doch emel gwüßt, daß si ne schüüche, und das isch ihm grad rächt gsi. Villicht het er am Batavia-Chrigel e neue Find übercho, wär weiß? Aber lieber en erklärte Find, als Lüt, wo ein über d’Achslen aluege.

Am andere Morge, wo me däm Chrigel het welle ga Luft mache, isch d’Chammere läär gsi. — Ja, so eine!

Der Peter Wyme het so z’säge Stund um Stund, Tag für Tag uf di großi Abputzete gwartet, wo-n-er no zguet gha het. Aber si isch nid cho. Der Herr Doxat het sech druuf verla, daß der Herr Rhagor de das machi, wi verabredet, und het ihm nid welle dry rede. Und der Herr Armand isch schwär chrank i sym Bett gläge.

Scho het der Peter sech mit dem Gedanken abgfunde, es gäbi mit Schyn nüt meh us der Abputzeten und es blybi alles bim alte bis a di dumme schüüche Gsichter, wo men ihm an allnen Orte gmacht het, da begägnet er einisch ungsinnet dem Major von Änggischtei, im Chrottegäßli hinder em Egelmoos. «So, Wyme», seit dä, mit Ouge wi Drüllbohrer, «heit Dr Ech jitz anders bsunne? — Sappermoscht abenandere! Was isch Euch 172 eigetlech z’Sinn cho? Hä? Desertiere! Das macht me nid! Grad Euch hätt i so öppis nie zuetrouet. Syd doch e Soldat gsi und das de no vo de besseren eine. — Meinet Dir eigetlech, si hätten i der andere Wält äne Freud a so mene drusgloffene Kärli? Dänket doch o ne Nase läng! Däne hieß es: Zrück! Überlöufer wärde nid agno. Und hie chämet Dr als déserteur o nümme zueche. Settigi chömen äbe de in ewigen Umgang. — Soldategspänscht — hrrr! — Schämet Ech und stellet Eue Ma, daß Dr einisch mit Ehren und ufrächt zur großen Armee chönnet abträtte!»

«Schwyget mer chlööne! Es geit no mängem nid, wi-n-er’s gärn hätti. Wi mannlecher men uf sech nimmt, was me sich sälber ybrochet het, descht ringer geit’s. Und zletscht am Änd wett i doch lieber in Ehren under myr Burdi zsämegheie, als drusloufe. Isch es nid eso?»

Der Peter dänkt: Was hesch du a mir gseh? Dir chönnt’s doch glych sy, was us mer wird! — Aber rächt hesch eigetlech. Me merkt dir a, daß d’ e guete Soldatemeischter gsi bisch. — Z’säge weiß er nüt, der Peter Wyme. Wi nen arme Sünder steit er da.

«Korporal Wyme!» rurret der Major, «Chopf uuf! — Auf eure Poschten, marsch!» — Und der Peter macht ds Manndli, salutiert und marschiert dervo, wi wenn er uf nen Ehreposchte vor Gwehr gieng.

Inhalt

VI