Anzeige. Gutenberg Edition 16. 2. vermehrte und verbesserte Auflage. Alle Werke aus dem Projekt Gutenberg-DE. Mit zusätzlichen E-Books. Eine einmalige Bibliothek. +++ Information und Bestellung in unserem Shop +++
Amene Zyschtigmorge het d’Jumpfer Mathilde Rhagor ihrem Chrischtine ne Kommissionezedel uf e Chuchitisch gleit und ihm allerhand mündlechi ordres derzue gä, so vil, daß ds Chöchi ändlech brummlet: «Jitz chan i bigoscht luege, daß i nid ds Halbe vergisse. I gloub, i well no ne Lumpen umbinge, süscht wenn i de ungerwägs no dem Peter söll ablose...»
Underdesse het sech d’Jumpfer Flörlen agleit, für o i d’Stadt. Me het nere geschter statt dem zwöite Band vo mene Wärk, wo si ganz dry verlyret isch gsi, nes lätzes Buech gschickt — öppis Dumms eso! Meh oder minder gsunntiget isch si under d’Linde ga sitzen und het uf d’Gutsche gwartet. Ds Chöchi het am Chuchifänschter d’Ohre gspitzt, und wo-n-es der Wage bi ds Nachtwächters Huus ghört über ds früsche Grien fahre, bindet’s der Lumpen um — frylech eso, daß es ne nötigefalls liecht hätti chöne hinder ds Ohr schoppe — und chunnt mit dem grüene Fleischchorb a eim Arm und nere derangierte Moderateur-Öllampen under em anderen i Hof vüre. Si sy alli drü am Hoftor gstande, di beide Schwöschteren und ds Chrischtine, wo der Peter vorgfahren isch.
Ja, was isch jitz das? hei alli drü mit ihrne Bollouge gfragt, wo ds Doxats Anna mit sym Fleischchorb uf em Bock näbem Peter sitzt und ke Wank tuet. «Was wei mer jitz mache?» fat d’Jumpfer Flörlen a, «het men Ech de nid gseit...?»
Der Peter zieht e chly d’Achslen ufen und heltet der Chopf. Statt es Wort z’säge, lachet er nume mit synen Ouge. Derfür seit ds Anna: «Ja jitz, Jumpfer Rhagor, i 63 mueß i d’Stadt, der Metzger het is im Stich gla.» (Der Herr Houpme het e Has uf e Tisch versproche gha; aber der Herr Wurschtebärger het ihm ne vor der Nasen ewäggschosse, und e zwöiten isch di Wuche hienache der Worble nid gsi ufz’trybe. — Das het me doch nid dörfe säge.)
«Was wei mer jitz mache?» het’s geng wider gheiße, und der Peter het der Chifel gstellt und gschwige. D’Flörle het nid welle lugg la mit ihrem Buech und d’Mathusle nid mit ihrem Kommissionezedel, und doch het d’Flörle nid mit dem Chrischtine wellen i d’Gutschen yne sitze. Und alli füfi hei überhoupt gwüßt, daß nam Reglemänt ekei Dienscht het söllen i d’Gutschen yne sitze. Me het es längs und es breits gredt, bis der Peter seit: «Ja jitz, wenn mer z’mittag ume sölle daheim sy, so mangleti me de bald z’fahre.»
D’Mathilde luegt gäge ds Huus, und wo si niene kei Armand gseht, wo’s chönnti ghöre, befihlt si: «So sitzet halt i Wagen yne, Chrischtine! Fleisch mueß i ha und di andere Sachen o.» Und wo ihri Schwöschter bös ufluegt: «Ja, aber...», fahrt si furt: «I cha der nid hälfe, lis halt hinecht öppis anders oder gang z’Fueß yne, wenn d’ nid channsch warte.» Di drü andere hei ufgluegt wi gstörti Schaf. «Ha gmeint...?» wär i ihrnen Ouge gsi z’läse.
«So söll miera ds Anna i d’Gutsche», seit ds Chrischtine. Aber d’Mathilde, wo no vor acht Tage kategorisch zu ihrem Brueder gseit het: «Guet, mynetwäge! Aber daß me sech de a di Abmachung haltet! Nid daß de mir geng di guete Mutze sy und die dunde mache, was ne grad gfallt!» befihlt jitz wyter: «Keis Gchniep, Chrischtine!»
64 Ds Chöchi isch yne gschloffe, äxpräß so ungschickt wi müglech, het der Fleischchorb und d’Öllampe schön a Bode ta und sech i Egge vom vordere Sitz drückt, ds jupon äng um d’Chnöi gschlagen und bis zu ds Bürkis Gartetor vüre geng an eim gwäffelet: «Nei, d’Dame mache tuen i nid, nei my Tüüri-hockabode nid. Das tuen i nid. Das söllit dr nid meine. So eis bin i de nid.» Und derzue het es schier d’Gäälsucht übercho, wil es da inne het müesse sitzen und ds Anna het dörfe bim Peter sy. «Jitz miera», het’s brummlet und der Lumpe ganz hert um d’Ohre bunde, für nüt meh müesse z’ghöre.
I der Stadt het du der Peter syni Passagier abglade, jedes vor syr Schaal, und der Befähl usgä: «Am endlefi Abfahrt vo der Chrüzgaß. We dr mit weit, so heit ech derzue.» Und füf Minute vor den elfen isch er mit sym Wage vor der Bettmacher-boutique a der Chrüzgaß parat gstande. Es isch endlefi worden und e Viertel drüber, und no keis vo dene Meitli da gsi, trotzdäm si vor anderthalber Stund gseit hei: «Aber nid, daß d’ is de lasch la warte, bis mer d’Bei i den Achslen obe hei!» Ändlech chunnt du afange ds Chrischtine vo der Chilchgaß här um en Egge cho z’walpele. Ohni sech lang z’bsinne, stoßt es der Fleischchorb und di verschidene Päckli dem Peter under d’Füeß und wott zue-n-ihm ufe gogere. Der Peter gseht wohl, daß i däm Ougeblick ds Anna bi ds Wagners Tuechlade vornen um en Egge chunnt. Er dänkt: miera, wärsch ehnder cho, und het es Lachen i de Mulegge. Ds Chrischtinen isch mit eim vo syne gschwullene Füeß uf der Nabe gstanden und het der ander grad welle nachezieh, wo ihns öpper vo hinden am Chittel zupft. Es wott’s zerscht no zwänge, gäb es umeluegt für Bscheid z’gä. Aber di Hand am Chittel lat 65 nid lugg. Es gspürt, daß der Bändel nahgit und dänkt: Abe, gäb daß d’ im Gloschli dasteisch. Aber wolle, wo’s du wider dunden isch, Nasen a Nase mit dem Anna, wo bhertet, das sygi sy Platz, da het’s Ate zoge, und du sy du d’Verhandlungen um e Thron vo Poland losgange. Öppe zwo Minute het der Peter zueglost und sech gfragt, mit wäm er’s lieber well verschütte. Aber wo du ds Anna dem Chrischtine sy Fleischchorb wott ab em Bock näh und ds Chrischtine ’s i Arm chlemmt: «Nüt da!» dänkt er, der Momänt zur Intervention syg da, chlepft mit der Zungen und fahrt — z’läärem.
A der Chrüzgaß sy Fänschter ufgange, und under de Loubeböge sy Lüt vüre cho. Und am Egge vorne, bim Sinner-Huus, rüeft e Dienschtma: «Wyme, Wyme, du hescht allwäg öppis verlore!» Der Peter het zerscht nid rächt verstande, was er seit, und ghalte. Me zeigt hindere, wo di beide mit zündtrote Chöpf chöme cho z’loufe. Villicht hei sie jitz Vernunft agno, dänkt der Gutschner und wartet, bis si nache sy. Aber, wo wider keis i ds intérieur wott, brüelet er se-n-a: «He nu, so tschalpet halt!» und fahrt ab. Ds Anna fat afa plääre: «Nei gwüß doch o, we das afen e Gattig het!» Der Dienschtma het Erbarme mit ihm, nimmt ihm sy Fleischchorb ab, springt dermit dem Wage nachen und schlängget ne dür di offeni Portièren yne.
A der Porte vom Lindehof het der Peter still und stygt ab. Er stellt dem Chrischtine sy Fleischchorb hinder sech a Boden und nimmt der ander us der Gutschen use. «Schöni Souerei!» schimpft er, wo-n-er ne-n-umgläärt findt. Er stellt ne hinder sech i ds Tor und schüttlet ds Bodedecheli uus. Du nimmt er der Chorb vom Ulmehof zue sech uf ds Fueßbrätt vom Bock und fahrt derdürab.
66 Bi der Haseburg gseht er ds Carlotta und ds Nääri a ds Majis Mischthuuffe grüpele. Jitz nimmt’s mi de doch afe wunder, was hütt im Kaländer steit, dänkt er und haltet. «Eh aber, Jumpfer Carlotta, was machet Dir jitz da?»
«Mer sueche Geißebohne.»
«Aber aber! Gschwind löjt das la sy! Dänket o, was wurd d’Mama säge!» Für z’bherte, daß es ihm Ärnscht sygi, springt er ab und tuet d’Portièren uuf: «Chömet Dir grad mit mer hei!»
Aber ds Lotti het nid so gschwind nahgä. Der Peter het müesse ga luege. Da isch es möhrigs Mämmiwägeli näbem Mischthuuffe gstande, es wahrs Modell vo menen altmodische Gutschli, wo me hüttigstags i jedem Museum froh wär drüber, und zwüsche de sydigen Umhängli es Bluemegschirrli halbvoll bruuni Chrügeli. Dernäbe stande di beide Meitscheni, ds Carlotta i mene wyße Fürtech, wo schon es paar Spure vo däm neue Tätigkeitsfäld treit het. I der Hand het’s es Pflanzeschüfeli voll Komposcht, und a synen und ds Nääris Finger gseht me, wi dä Komposcht uf Geißebohnen isch erläse worde. Dem Lotti syni Ouge blitze vor Wärchbegeischterung. Ds Nääri luegt halb luschtig, halb ängschtlech us syne große dunkelblauen Ouge zum Peter uuf. Da chunnt ds Hase Maji vüre, und der Peter git ihm e stränge Blick: «Das wird aber öppis chönne!» Derzue dütet er uf ds Lotti. «Miera», räägget d’Frou Hase, «i cha nid a allnen Orte sy.» Ruuch nimmt’s ds Gschirrli us em Mämmiwägeli, für’s usz’lääre; aber ds Lotti fallt ihm i Arm: «Halt, halt! Die hei mer juscht zsämegsuecht. Der Papa möcht nere für i syni couches.»
«Jäso? Das cha mer nid ertroume. — E nu, ds Nääri cha se de bringe. Aber so dörfit Dir nid hei.— Chömit 67 hurti!» Ds Maji füehrt ds Carlotta zum Sood und lat ihm e tolle Schutz Wasser us der Röhre, daß es syni Händ cha wäsche. Dernah git es ihm sy Schurz zum Abtröchne. Es söll ystyge, seit der Peter, es sygi Zyt, daß si heichöme. Aber ds Lotti begährt nid i d’Gutsche. «Uf e Bock, uf e Bock!» — «Ja nu, so mynetwäge, wenn mer numen ab Fläck chöme!» Ds Mämmiwägeli het men i d’Gutsche ta und isch gfahre, und jitz het der Peter Ufschluß übercho. «Begryffet», het ds Carlotta erzellt, «der Papa het dä Morge dem Nääri, wo-n-es isch cho Wasser trage, welle säge, es söll ihm Geißebohne vo der Muetter bringe.»
«Aber der Papa het nid gwüßt, wie ihm das erkläre», fahrt ds Carlotta furt. «Da han ig ihm gseit: Löjt mi nume mache, i will ihm’s scho bybringe, i weiß afange, wi me mit dem Nääri mueß rede. Es isch nid so dumm, wi dir alli meinet. I gloube geng, me brächti das de zletscht no zum Rede, wär weiß! Du han i halt mys alte Mämmiwägeli us der Grümpelchammere vüre gno — es bruucht’s ja niemer meh — bi mit ihm dem Hag nah, wo albe ds Majis Geiße rupfen und han ihm zeigt, was i möcht. Und du isch es nid lang gange, so het’s begriffe, und grad, wi wenn’s wetti säge, es wüssi, wo me müessi sueche, het es der Stil vom Wägeli gno und isch mer vora zur Haseburg.»
Im Ulmehof het ds Carlotta dervo welle profitiere, daß ds Anna nienen umewäg isch. Es het sys Fürtech zsämegfungget und isch i d’Stuben ufe gsprunge. Aber es het nid mit der Nase vo der Mama grächnet und vergässe gha, wo-n-es mit syne Schueh gsi isch. Der Peter het ganz heiter gseh, wo-n-er zur Frou Hase gseit het: «Das wird aber öppis chönne!» Dasmal isch es nid mit neren 68 ordinäre Schmähleten abgange. «Du bisch es Gusi», het’s g’ändiget, «jitz eis für allimal: i wott eifach nid, daß du geng mit däm Tschautel di umetrybsch. Es isch kei Gsellscheft für di, hesch ghört?» — Ja, es het’s ghört, ds Lotti, aber nume mit syne luschtige, rosigen Öhri-öhri und nid mit dem Ohr, wo me het zum Losen uf e Wille vo den Eltere. Sys «Gusi» het’s ygsteckt, ohni numen es Duureli z’mache, prezys wi ds vorder Mal. Das isch jitz frylech scho lang här gsi, und ds sältmal het’s nume Träne gchoschtet, wil ds Chöchi o sy Portion erwütscht het. Ds Lotti het nämlech ds sältmal uf em Eschterig es kurioses Gstelli mit Blächrohr etdeckt gha und das i d’Chuchi bracht. «Lue, Gritli, was isch das?» — «Das isch es Cherze-Model, da macht men Uschligcherze dermit.» — «Mach mer eini.» — «Ja, i will de.» — «Wenn de?» — «Wenn i de Uschlig ha.» — «Wenn hesch de Uschlig?» — Ds Gritli het z’sälbisch dänkt, ds Lotti vergässi’s de wider; aber das het nid lugg gla. Drei Wuche lang het’s no syr Cherze bäägget, und wil ds Gritli sälber — weiß nid warum — e Gluscht acho isch, so ne vergässeni Chunscht wider einisch z’probiere, het es Schafschmutz dänneta und du a mene Tag, wo ds Herr Houpmes über Land gange sy, so ne Cherzegießerei agstellt. Ds Lotti het di erschti Cherze, wo men us em Model gno het, wi nes Wunder agstuunet und ds Gritli ob syr Chunscht schier für nes höchers Wäse gno. Und wo me du sogar dä Uschligstängel azündtet het, isch es z’vollem us Rand und Band cho. «Eh, lue, si brönnt! Si zündtet!» Ds ganz Huus het das müesse wüsse. Der Gang uus und d’Stägen uuf und ab, i d’Äßstube, dür ds Salon, i ds Papas Stube, überallhi isch es mit sym Liecht: «si zündtet, si brönnt!» wi wenn alli daheim wären und es jedes gseh sötti, was 69 men i der Chuchi z’stand bracht heigi, sogar d’Vögeli i der Chrääze. Schier mit Gwalt het men ihm sy Cherze müesse wägnäh. Und du — ja äbe — wo du d’Mama heicho isch, der Schafschmutz scho im Hof gschmöckt und i allne Stube, uf allne Möbel, Tapis und Chleider Uschligtröpf gfunde het, isch du di Wundertat uscho. Dem Lotti het men äbe du gseit, es sygi es Gusi. Das hätti wyters nid vil gha z’säge; aber was ihm du schier ds Härz broche het, isch ds Hagelwätter gsi, wo über ds Gritli nidergangen isch. Daß men öpperem, wo’s guet gmeint und eim e großi Freud gmacht het, däwäg abeputzt! Aber es isch ja d’Mama gsi, also het’s müesse rächt sy. — O du schöni Chinderzyt, wo me dür jedi Nacht wi dür ne churze Tunnel fahrt und ob jedem neue Sunneblick vergißt, was hinder eim isch!
D’Mama Doxat isch kei Philosoph gsi; aber hie und da isch es se doch acho, über ihres Meitschi nachez’dänke. Si het gstudiert, was es vo ihre, was vom Papa, was vo de Großeltere beidersyts i sym Wäse heigi, und geng isch nere-n-öppis vürblibe, wo si nid gwüßt het, wohi dermit. Uschligcherzen und Geißebohne! Schmöckt beides nid guet. Aber i där gspässige Liebhaberei lyt doch öppis, wo ein frappiert. Liecht mache, Freud mache! Und de di fatali Inklination zu de mindere Lüte! Me chönnti mängisch meine, wi gschmüseleter, descht lieber syge si-n-ihm. Vom Dräck wei mer nid rede. Das bringt men alles no ab mit Wasser und Seife. Aber was es z’gseh und z’ghören überchunnt! Nu, ds Nääri redt emel nid; aber d’Maniere, d’Maniere!
D’Frou Henriette het sech chuum i di Reflexione versänkt gha, so popplet’s a ihri Türe.
«Entrez!»
70 «Ja, was söi mer jitz, Frou Houpmänni — wäge hinecht?» Dermit steit ds Gritli scho hert vor nere mit dem offene Fleischchorb. Si het nume nid Zyt z’frage, was das bedüte sölli, so fahrt ds Chöchi furt: «Schickt mer dä Sturm luter Schwynigs, Bratwürscht u Rüppeli, wo-n-i doch Bricht gmacht ha, Späli welli mer. U der Herr Houpme rüehrt is ja ke Wurscht a!»
«Wo isch ds Anna?»
«He äben isch es geng no nüt cho.»
«Ja und der Peter?»
«He, er isch cho u het mer der Fleischchorb uf e Tisch gstellt u isch ume furt.»
«So suech ne. — Het er öppe d’Chörb verwächslet?»
«Eh der Tüünerschieß! — D’Frou Houpmänni chönti de no rächt ha. — Eh weder nid.»
Der Peter isch wi vom Ärdbode verschwunde. Jedes, wo me fragt, het ne grad erscht no welle gseh ha. Aber alles Rüefe treit nüt ab. Me het gäb wi ungärn öpper vom Lächehuus müesse z’Hülf näh. Ds Badertschers Änni het sech mit dem Fleischchorb uf e Wäg gmacht und isch du nümme wyt vo der Haseburg dem Anna und dem Chrischtine begägnet, wo mit dem andere Fleischchorb derhärcho sy und derzue Gsichter gmacht hei, wi wenn si uf Mord uus gienge. Mit dem Fleisch wär du d’Sach im G’reis gsi. Aber daß ds Anna du no dem Chrischtine het müesse Dank heigisch säge, wil es ihm ghulfe het trage...! Es hätti’s nid bruucht, daß du ds Badertschers Änni no alles errate het und dermit wi mit mene früsch bachene Chümichuechen i ds Lächehuus übere zwirblet isch. Und di schreegen Ouge, wo’s uf em Heiwäg gmacht het! Ds Anna isch i der Chuchi uf nes Tabouret gsässen und het Hofmannstropfe ghöische, es gstandi’s eifach 71 nümmen uus, der Erger heig ihm der Magen abdräjt. Im Lindehof obe het ds Chrischtine vor Gnietigi plääret. Alles isch ihm wider d’Hand gange. D’Handhebine hein ihm la gah, und ds Gschirr isch i Schärbe gange. Doben und dunde hei d’Husfrouen under de Chuchitüren ergerlech gfragt: «Was heit dr o?» und kei Bscheid übercho. Das isch äbe ds Unerträglechschte gsi, daß me niemer het chönne verrätsche, ohni sich sälber z’verrate. Und derzue het der Peter mit syr schöne Baßstimm im Stall Santa Lucia gsunge. Wo du di Dubleten ändlech wär am Versurre gsi, het der Luft gchehrt, und der Spott isch vo de Lächehüser über d’Höf här cho. Ds Badertschers Änni het’s vo Plätz zu Plätz und vo Stall zu Stall blaset, und d’Buebe hei’s enand under de Fänschter vo de Herrestöck zuegrüeft, di Meitleni heige ds Gutschebock-Weh. — Jitz wolle, jitz hätti du doch d’Herrschaft zueche sölle. Me het zwar no einisch sälber en Usmachete probiert. D’«Chuchimannschaft» vom Ulmehof isch ei Morgen über ds Badertschers Änni härgfalle, wo-n-es d’Milch übere bracht het. Und du het du das gseit, vo dene Bockzägge löj äs sech nid der Marsch mache, vürderhi chönne si de d’Milch i Stall cho reiche. Das aber isch ne verbotte gsi, und drum het me du mit der Sach vor d’Frou Houpmänni müesse. Und jitz isch di ganzi Gschicht uscho. «Nid o Wunder!» seit d’Frou Henriette zu ihrem Ma. «Sit acht Tage dunkt’s mi, di Gutsche schmöcki wi ne Meitlistube. Aber da hei mer’s. Da sy die vom Lindehof d’schuld. Me het doch usgmacht...»
«Pst, pst», macht der Herr Doxat und luegt dür ds Fänschter uf ds Sträßli abe, «vergiß nid ds Fahri i ds Talguet! Nume kei Lärme! Wi gschwind chunnt das i di vorderi Gandegg, und de hei mer’s de!»
72 D’Frou Houpmänni het das ygseh. Isch si öppe nid allimal närvös worde, wenn der Herr Major von Änggistei mit sym Pudi ds Namittagschehrli hie düre gno het? Wi mängisch het si-n-ihm über e Hag oder under em Fänschter uf sy artige Grueß müesse Bscheid tue, wo si-n-ihm doch am liebschte der Rügge gchehrt oder ds Umhängli zoge hätti! — Also guet. Me het Ornig gmacht zwüsche Herrestock und Lächehuus, und der status quo ante het wider sy Gältung gha.
Dem Herr Alfred het me nümme dervo gredt; aber d’Frou Henriette het halt doch es Dörnli im Fleisch bhalte. Es paar Tag druuf het si dür en Eichbode gäge ds Finkehölzli zue welle, für ga ne Visite z’mache. Da gseht si änet dem Chrüzwäg d’Mathilde Rhagor vom Wittigkofe här cho. So, dänkt si, du chunnsch mir grad rächt. Dir will i jitz eis uf e Pelz brönne. Ihri Wort het si nümme bruuche z’mödele. Si het der Bolz längschtes uf der Chrinele gha. Damit nere d’Mathilde nid öppen uf em Chrüzwäg etwütschi, nimmt si ihri Hääggleten us em Ridicüle und geit ganz langsam wyter. Aber d’Mathilde het o nen Arbeit by sech gha, isch blybe stah, het dranne gniffelet und dänkt, si welli luege, öb d’Frou Doxat under den Eiche bim Chrüzwäg abbiegi, wenn nid, so chönn si sälber geng no umchehren und dür ds Zollgäßli uus und dem Wald nah hei. So hei sie zaagget und zaagget; aber ändlech isch halt du d’Frou Doxat doch a der Wäggable gsi, wo ds Sträßli zum Finkehölzli vüren abzweigt. Da faßt si en Etschluß. Di Visite pressiert ja nid eso. Etschlosse geit si wyters, graduus, uf ds Wittigkofe zue. Und wenn i dir müeßti nachespringe! Du etwütschisch mer nümme. D’Mathilde gseht das wohl und het sech nid derfür, usz’ryße. Chumm du nume! dänkt si. Und so 73 hei si ärschtig ufenandere zue ghäägglet und glismet und derzue Schild und Boge grüschtet. Si hei vor sech aben und uf ihri Arbeit gluegt, damit es emel ja ganz na Zuefall usgseji, wenn si de ufenand stoße.
Z’ringsetum het der Herbscht alles verguldet, und d’Chüeh hei glütet, und d’Bärge hei silberig über d’Eichen uus gluegt, so schön, so fridlech, so dür und dür gueti, alti Zyt.
Zwänzig Schritt, zähe Schritt, füf...
«Eh, bonjour, Henriette!»
«Eh, bonjour, Mathilde!»
«Dir weit dänk o i ds Wittigkofe, ga luege, wi’s däm arme Therese geit?»
«Offe gstande nei, i wott i ds Finkehölzli, zu ds Dokters. Aber wo-n-ig Ech du ha gseh cho, isch mer uf d’Seel gfalle, daß i äbe scho lang i ds Wittigkofe sölle hätti. Dir syd doch o geng wi ds strafende Gwüsse. I chume niene nache, und derwyle machet Dir näben allem andere no der Gandegg-Ängel. I weiß wohl, i sötti halt früecher uuf am Morge. — Redet mer’s nid uus, Dir heit e Sperrsitz im Himmel reserviert...»
So het d’Frou Henriette losgä, exakt bis zur Schnuufpouse, wo si de mit deschto größerem Gwicht het welle vürfahre: « aber a d’Abmachunge chönntet dir ech de einewäg halten im Lindehof obe! Di Stinkburdi vo Chrischtine ghört nid i ds Landau yne, daß Dr’s nume wüsset!»
Ja, so hätt’s de sölle wytergah. Aber im Ougeblick, wo si das vom Sperrsitz im Himmel seit, fotzlet dem Herr Major sy Pudel über ds Fäld derhär. Donnschtig abenandere! dänkt si und luegt zrück gägem Eichehag, ob me nid der bekannt Strouhuet gsej zwüschem Loub düre 74 zündte. Afin jedefalls mueß abbroche sy. Was si het welle losla, het si nid dörfe säge, ohni z’risquiere, daß es e räßi Chifleten absetzti, wo me villicht nid so gleitig chönnti brämse. Nei, es blybt nere nüt anders übrig, als z’säge: «Wohl, wohl, es isch eso», und du im gmeinsame Zrückträppele zum Chrüzwäg no z’frage, wi’s der Frou Therese gangi. Für hütt isch also nüt meh druus worde. Me het sech adieu gseit, und d’Frou Henriette isch gäge ds Finkehölzli vüre. Vo mene Major wyt und breit kei Spur. — Dä dumm Hund!
Familiedifferänze verdampfen am ehndischte, wenn vo der einte Syten e Ma, vo der anderen es wyblechs Wäse d’Sach i d’Hand nimmt, vowäge Dampf git’s numen i der Sunnewermi. Und wenn halt nid zwöi eso umewäg sy, so müesse d’Manne derhinder; Frouen under sich bringe’s nid fertig, si fa geng wider vornen a wi d’Widerchöuer. Drum sy jitze di beide Herre derhinder. Für Abespaziergäng isch es nümme d’Saison gsi. Der Wäg hätti me ja o fyschterlige gfunde, aber me weiß nid, uf was me trappet. Bletter falle, me weiß nid, was me gspürt. Ryffi Nüß pätschen uf di herti Straß, es mahnt ein a ds Ufschla vo Stäcken uf blutti Chöpf in ere Prüglete — nid heimelig. So isch me du halt a schöne Herbschtmorgete, wenn d’Sunne dür e dünne Näbel düre ds nasse Loub am Bode versilberet und z’oberscht i de lääre Boumtüller es Tröumli vo blauem Himmel gspieglet het, ds Sträßli uuf und ab, bis me bald hätti chönne meine, der Näbel schmöcki na Wiechslen und Oldenkott. Ds Carlotta isch cho und gangen und het bald dem einte, bald dem andere vo dene Herre sy Hand mit de gääle Nußfinger under en Arm gsteckt und se nid sälte mache z’schwyge, wenn si nid scho sünsch i stummer Fründschaft 75 gange sy. Aber ei Morge het es se doch du i mene Gspräch erwütscht. Si hei juscht konstatiert gha, daß eigetlech ds équipage am nötigschte sygi für d’Dienschten und daß dä chly Landauer gar nid sygi, was me bruuchi. Da mischlet sech ds Carlotta dry: «Äbe, mi dunkt’s scho lang, me sötti näbe der Gutsche no nes Bärnerwägeli ha. Da chönti de druuf sitze, wär wett.» Wi nes richtigs Räschi het’s das zum beschte gä, so daß der Herr Armand sech fragt: Isch eigetlech das Meitschi zum Chläpfen oder zum Müntschle? Grad, was är het welle vorschla, het’s ihm vorewäg gno, und no gäb einen antwortet, fahrt’s scho furt: «Überhoupt, eis Roß isch halt ekeis Roß, me sötti uf alli Fäll zwöi ha.» — Het nid der Herr Armand scho mängisch dänkt, es gieng i eis, wenn me no ne Gspane hätti, wo sech zwüschenynen o ließ la ryte? — Natürlech het me sech vo där Bohne nid welle la brichte, und der Papa Doxat het ihm sy Wysheit dürta: «Ja chüderle!» — Enandere numen agluegt hei si und Wülkli blaset, und wo ds Carlotta wider anere Nuß nachespringt, seit der Herr Doxat hurti: «Das ställelet abereinisch.» Das het welle säge: es chunnt vom Peter. Es isch nid schwär gsi z’errate. Wi mängisch afange het me ds Meitschi im Stall gfunde, uf em Fuetterchrumen obe, wenn nid sogar grittligen uf em Roß und der Peter derby, wo mit ihm der Löl gmacht und ihm italiänischi Lumpeliedli gsunge het! Vo dert isch d’Wysheit cho, und mängisch gnue het me müesse zuegä, daß es Händ und Füeß heigi und i der ganze Gandegg chuum öpper e bessere Rat wüßti als di Chrott, wenn’s by nere gställelet het. — «Ja ja, di zwöi», seit der Papa, «das isch e gfährlechi Allianz. Die stellen einisch zsäme no di ganzi Gandegg uf e Chopf.» Der Herr Armand gspürt wahrhaftig 76 öppis wi Jalousie und meint: «Kurios, wi guet sech üsergattig Chinder, und mängisch de no Erwachseni, mit Lüten us em mindere Volk verstande.» — «Der Donnerli ja», lachet der Herr Doxat use, «wenn das nid wär, so gäb’s kei Peter Wyme — und überhoupt, hätt i bald gfragt, was isch eigetlech minders Volk? Wo fat’s a mit dem mindere, wo hört’s uuf?»
Jitz gumpet ds Carlotta juscht z’mitts zwüsche di beide Herren yne, packt se-n-a den Armen und streckt wi i mene Barre syni graziöse Füeß höch i d’Luft, jedem vo dene Herren eine grad vor d’Nase. «Allons, allons, qu’est-ce que cela veut dire?» schmählt der Papa. — «Höchschti Zyt, daß me di i ds Wältsche tuet.»
Wo der Herr Rhagor bald druuf adieu seit, gäge Lindehof zuestüüret und a syni Schwöschtere dänkt und an alles, was er syr Familie schuldig isch, dunkt ne sy Pfyffe gar nümme guet. Und gäb wi ne ds Huus under sym höche Rundgibel vüre mit großen Ougen aluegt, er cha jitz eifach no nid yne. Er mueß no einisch dem Waldsoum nah, allei, ganz allei. Der Wadi cha lang bälle, me söll ne doch abla. — Ganz allei den Eiche nah.
Öppe vierzäche Tag speter erscht het du der Herr Houpme Doxat dem Peter gseit: «Loset, es passet mer nöue gar nid, daß i für jede Sack Chnochemähl oder was me sünsch öppe Schwärers us der Stadt bruucht, söll uf ds Badertschers Wägeli agwise sy, und drum bin i schlüssig worden, es Bärnerwägeli zueche z’tue. Mer wei de dä Namittag i d’Linden use, zum Wagner.»
«Da bin i jitz grad froh, Herr Houpme», het der Gutschner g’antwortet, «i ha scho mängisch dänkt, es wäri gäbig, so öppis z’ha.»
«Mer näme de eis», seit du der Herr Doxat no mit 77 mene lischtige Blinzle, «wo entweder nume für eis Platz isch uf em Bock oder de grad für drü, gället, Peter?»
«Ja, Herr Houpme, wenn i öppis derzue säge dörfti, lieber nume für eis.»
«I glouben o, Dir wäret wöhler.»
Der Wagner het ne du aber das usgredt, wil er nüt eso gha het. Dem Peter het er hindenumen e Box gä und gseit: «Isch doch luschtiger, so z’zwöine, Wyme, u du hesch ja dert usse Figgen u Müli, einisch dises, ds angermal äis, u dernah, wenn d’ se-n-alli düreprobiert hesch, chasch de säge, weles daß näbe der söll blybe hocke.»
Me het gspasset und glachet und z’gueter Letscht e Zwöiersitz gchouft; aber am Abe het der Peter i syr Stube gcholderet, e Pfyffe gstopft und d’Füeß gäge d’Türe gstemmt. «Tüüfelsdräck! Figgen u Müli! Was meinet dir, wär i syg? — Dir bruuchet ech o nid yz’bilde, i nähm de einisch mit eim vo dene Gandegg-Toggle vorlieb; es isch scho meh weder gnue, daß i mi näbe dene Babeni mueß lyde, i, wo, wenn i nume d’Hand usstreckti, a jedem Finger eini chönnt ha und de no wettigi! — Aber äbe...! — Wenn me so nes Gwicht mueß nachezieh!»
Es paar Tag lang isch du nid guet Wätter gsi bim Peter Wyme. Nid emal vor em Lotti het er sech zsämegno. Uwirsch het er sy Arbeit gmacht, und wenn men i sy Neechi cho isch, so het’s ein dunkt, es macht alles an ihm, d’Ougen und d’Händ und d’Füeß: «Furt, furt, furt! Chan ech nid bruuche.» Ds einzige, wo sech no zueche trouet het, isch ds Nääri gsi, und doch isch er ehnder chly ruuch mit ihm umgange. Er het mit ihm ufbegährt, wi wenn’s es ghörti: «Lue da! D’Schueh binde! Gheisch de no über e Bändel. — Mueß i der ächt no d’Nase 78 wüsche, so amene große Meitschi?» Einisch het er’s sogar tschupet. Und doch isch es ihm bi jeder Glägeheit vor de Füeß oder under der Stalltüre gstande, wi nes Hündli, gäb wi-n-er’s dänne gmüpft het: «Gang, gang, gang, ha nid derwyl.» Isch es öppe gsi z’mache, so het’s ds Nääri so ygrichtet, daß es am Abe, wenn der Vatter vom Lindehof aben isch, für i Stall, mit ihm chönne het. Es isch jitz um die Zyt scho fyschter gsi. Mängisch het’s gchutet und grägnet. Da het sech de das arme Chind o i ds Peters Arm ghänkt und sech an ihn zueche drückt. Wi gärn hätt es ihm öppis gseit, aber es het nume so grüüslechi Tön usebracht, wo d’Lüt im Vorbygah schier hätte chönnen erchlüpfe, so us em Fyschtere. Der Peter het de albe pressiert und ds Meitschi vo sech dänne gha: «Lue, wo d’ loufsch!» Är mit sym gschuelete Soldateschritt het’s schier nid chönnen ertrage, wenn es, geng e chly d’Fueßspitze gägen yne, so hert näben ihm zueche tschangglet isch.
Einisch z’mittag, wo si zum Ässe zueche sitze, fragt der Peter ds Anna: «Was isch o mit üsem Jümpferli? Ha’s scho so lang nüt meh gseh!»
Ds Gritli lachet i ds Täller yne: «Eh bhüet is emel o! Es isch ja vorgeschter Abe no im Stall äne gsi mit der.»
Und ds Ana brichtet: «Es het nöuis Halsweh, si het’s hütt im Bett bhalte.»
Ds morndrisch isch der Dokter vom Finkehölzli cho. Der Peter het enanderenah i d’Apothegg müesse, und am Aben isch der Dokter scho ume da gsi. Am dritte Tag ghört ne ds Anna zur Frou Doxat säge: «Vo Rächts wäge müeßt me’s eigetlech i Spittel tue...»
«Eh, um Gotts Wille, das arme Chind!» proteschtiert d’Muetter, «so zu andere Lüt, in e Spittel!»
79 «Tja», macht der Dokter und bsinnt sech. Syni klare, lieben Ouge säge: Äbe juscht wäge den andere Lüt. Und wo d’Frou Houpmänni nid wott nahgä, seit er ändlech: «Ja nu, wenn Dir mer weit verspräche, daß Dr’s guet absperret und daß niemer anders zue-n-ihm chunnt, will i’s hie la. Es isch wahr, der Transport wäri bi däm Wätter o risquiert. Aber i bitten Ech, Frou Doxat, nämet’s nid liecht mit dem Absperre! Und uf der Stell, gället!»
D’Frou Houpmänni hätti der sälb Tag alles versproche und dragä, was me nume begährt hätti. Aber natürlech het me du no im ganze Huus ume gnuschet und isch drümal für einisch i d’Chuchi und zum Peter. Me het doch no ordres gha z’gä für di nächschte Tag. Der Peter het müesse loufen und fahre, wi no nie, und het’s no so gärn ta. Wi ne Füürlouf isch es dür di ganzi Gandegg bis i d’Stadt: «Ds Carlotta Doxat het di bösi Halsbrüüni.» Das het zu sälber Zyt no öppis welle säge; me het nid für nüt Angscht gha. A mängem Ort het’s scho gheiße: «Eh Herrjere! Das härzige Meitschi. Das wär jitz o schad!»
Ei Tag isch di alti Frou Majöri vo Gümligen yne cho. Me het nume no gchüschelet und ganz verschmeiet dry gluegt. Sogar i der Chuchi und um ds Huus ume het me nume no ganz hübscheli gredt. Derzue isch es e trüebsälige Vorwintertag gsi. Der Luft het di alleriletschte dürre Bletter vo der großen Ulme dervotreit, und es isch eim gsi, er blasi dermit di letschti Freud vom Huus ewäg. Ds Caroline Höubi isch mit der Frou Majöri cho und o trüebsälig i der Chuchi gsässe. Und der Peter het vor sech ane brümelet: «Wenn es mit däm Meitschi sötti fähle, so bin i zum längschte da gsi.»
Ds Caroline luegt ne-n-a und fragt: «Ja, was wettisch de?»
80 «I weiß nid — halt furt.»
«Und de...»
«Schwyg nume!... I weiß ja wohl, daß i nid cha.»
«Peter, vergiß nid: Wäg hat Er aller Wägen...»
Der Peter schnellt uuf und geit zur Chuchi uus. Wo-n-er i Stall übere geit, gseht er, wi ds Badertschers Frou und ds Änni bim Lächehuus äne vor der Türe standen und mit großen Ouge zum Herrehuus übere luege, wi wenn si jeden Ougeblick erwartete, daß öpper use chömi, cho säge: jitz isch es verschide.
Grad anenand het me Lüten us der Nachbarschaft und us der Stadt müeße Bscheid gä, wo sy cho frage, wi’s gangi.
Der Herr Houpmen isch am Abe gäge ds Wäldli hindere träppelet. Es het ein dunkt, es syg alles schreeg und lätz an ihm, nid nume d’Chappen und d’Cravatten und di wyte Hose, nei, sogar i sym schöne Gsicht — wägem Verbyße. Mängisch het er zum Huus übere gluegt, öb ihm niemer nacheloufi, und du isch er lang vor em bosquet usse gstande, abgchehrt, so daß ihm niemer het chönnen i ds Gsicht luege. Der Herr Rhagor isch du o abe cho, cho frage. Da het me der Papa Doxat nume geng gseh der Chopf helten und d’Achslen ufe zieh. Er het im Vernachte sy Fründ no ne Bitz wyt ds Sträßli uuf begleitet, aber gredt hei si keis Wort zsäme.
So sy no es paar Tag verstriche, bis du ändlech der Peter der Dokter vo der Morgevisite mit mene heitere Gsicht gseht use cho. Das chlyne Chrugelimandli het scho sünsch geng öppis Heiters, Fründlechs a sech gha, wenn es mit Rat und Troscht vo Huus zu Huus trääblet isch; aber hütt het’s gsünnelet i allne syne Runzle. «Es überhout’s», het er dem Peter zuegrüeft. «I gloube, mer sygen über e Bärg.»
81 Vo da-n-ewäg het’s wider taget i der Gandegg. I Gäng und Stube het me wider gredt wi früecher, sogar pfiffen und gsunge. Und d’Lüt sy mit andere Schritten und Gsichter cho, hei härzhaft am Lüti zogen und Päckli abgä. Baschtdruckli het’s nume so grägnet. Büecher, Spil, churzwyligi Handarbeiten und sogar en Eichhorn in ere Trülle het me für di jungi Rekonvaleszänti bracht. Me het Halbtage lang gredt, wohi me jitz mit däm Carlotta sötti, a d’Luft, a d’Sunne, a d’Wermi. Aber es isch bim Projäktiere blibe, vowäge na nes paar uheimelig warme Föhntage sy Schneewulken über e Chünizbärg cho, und me isch froh gsi, hinder de Vorfänschter dem Strubhuuße chönne zuez’luege.
Vo däm Säge vo guete Sache het du no ds Nääri chly profitiert. Ds Carlotta het, chuum daß es wider möge het, nam Nääri gfragt und befole, me söll ihm alles gä, was äs sälber no nid het dörfe schläcke. Der Gedanke: wär luegt jitz zue-n-ihm? het dem Carlotta scho währed syne böschte Chrankheitstage z’tüe gä. Es isch gsi, wi wenn es gspürti, was i däm arme Chind vor sech gangen isch. Ds Nääri het gar nid begriffe, wo sy vürnähmi Fründin hi cho isch. Wohl het me’s abrüelet, ds Carlotta sygi chrank, und het ihm Zeiche gmacht; aber es het’s nid begriffe. D’Lüt hei geng gmeint, wenn si rächt brüelen oder ds Muul ufryße wi ne Leu, so sötti ds Nääri se verstah. Aber was het äs gwüßt vo Chranksy und Stärbe? Für ihns isch ds Carlotta eifach nümme da gsi. Es isch geng truuriger worden und het sech du nah-ti-nah doch vo sälber öppis afa usdänken und ob allem Arbeite drann ume grüblet, bis du mit mene Druckli Schläckzüüg wider es Läbeszeiche vo der Verlorene cho isch. Es het uf der Stell begriffe, wohär es chunnt, und Freudetön usgstoße. 82 Ds Lotti isch uf d’Idee verfalle, dem Nääri ne Brief z’schrybe; aber da isch ihm du undereinisch di ganzi misère klar worde. Es cha ja nid läse! Wär hätt ihm das bybracht? Und vorläse cha men ihm’s o nid. Si brüele’s numen a und tüen ihm düte. Aber wi wette si-n-ihm so ne Brief düte? — Da mueß öppis gscheh, het ds Carlotta mit sech usgmacht. Da mueß wider e Cherzen ufgah. Sobald es wider chönni ufstah, müessi ds Nääri zue-n-ihm cho, und de well es ihm Lätzge gä. Es wetti doch bim Tuusig luege, öb me so amenen arme Gschöpf nid chönnti ds Läse bybringe! Frylech, wenn es so drann ume gstudiert het, wie me de das müeßti astelle, isch ihm du d’Schwirigkeit ufgange. Aber es het nid lugg gla. Das Studiere het ihm d’Zyt vertribe, und wi meh ’s der Ydruck übercho het, es syg zwar verzwackt schwär, aber doch z’erzwänge, descht meh isch es Füür und Flamme worde.
«Mama», seit’s ei Morge, «was lehrt me di chlyne Chinder zerscht säge, gället: Papa und Mama?»
«He ja, es chunnt ne vo sälber.»
«Abe, aber wenn’s ne nid vo sälber chäm?»
«Es chunnt ne drum. — Was wottsch eigetlech mit däm?»
«Wüsset Dr, i ha drum beschlosse, i welli de, wenn i wider uuf darf, dem Nääri Lätzge gä, daß es lehrt läse. Villicht cha me’s sogar es paar Wort mache z’säge.»
«O du guets Chind! Du channsch es emel nid mache Papa und Mama z’säge. Es het ja keini!»
«Ja, isch es de nid ds Chind vom Hase Maji?»
«Eh warum nid gar!»
«Ja, wo chunnt’s de här?»
«Das bruuchsch du einschtwyle gar nid z’wüsse. — Und 83 di Lätzge! I bitte di. Du weisch doch, daß du gar nid geng mit däm Choselmöhri di söllisch umetrybe!»
«Aber es duuret mi drum.»
«Mi o. Wän duuret’s nid? Aber z’machen isch da nüt. Villicht tuet me’s de einisch in en Anstalt.»
Ds Carlotta het du wyter gha z’studiere. Herrjere Gott! Da cha me ja de nid emal mit Papa und Mama afa. Wi macht me de? — Villicht Näme? Ds Carlotta het vo denn ewäg, wenn’s allei gsi isch, öfters der Toilettespiegel i ds Bett gno und sys luschtige Müüli gstudiert, wenn es L-o-tt-i oder P-e-t-e-r gseit het, für z’luege, wi me d’Läfzge müessi spannen oder büschele, daß men eim mit den Ouge chönnti ablose. Zwüschenyne sy de syni Blicken über e Spiegel ewäg i d’Wyti gange, und es het meh als einisch dänkt: nei, daß es Chinder git, wo weder Vatter no Muetter hei!
«Mama», seit es ei Morge, «darf jitz nid einisch ds Nääri zue mer cho?»
«Ds Nääri isch chrank», antwortet d’Frou Doxat, «Es het ds glyche, wo du gha hesch.»
«Ds glyche wo-n-i? — De darf i emel de zue-n-ihm.»
«Undere jitz und häb di still! Du söllisch gar nid eso fägnäschte, hesch ghört?»
Ds Carlotta isch folgsam undere gschloffe, aber still sy? —
«Het’s emel de o ne warmi Stuben i der Haseburg? Oder tuet me’s i Spittel? — Weiß de ds Maji, wie mache mit ihm? — Ganget Dir nid einisch ga luege, Mama?»
«Me luegt scho zue-n-ihm. Du channsch ja de der Herr Dokter frage.»
Underdesse het der Peter Wymen i der Schnäfelchammeren e lodeligi Bluemen-Etagère probiert umez’mache; 84 aber es het ihm nid rächt welle grate. Het er se-n-a eim Änd binenandere gha, so isch si am andere wider us de Fuege gange, und zletscht het er nere ne Stupf gä, daß si in en Egge gfahren isch. «So ghei mira usenandere, du verzworggete Scheielicheib!»
Er isch uf em Zügstuehl blybe sitzen und het d’Byßzangen i syr Hand agluegt, wi wenn öppis mit nere z’brichte wär. Zletscht schießt er se der Etagère nache, leit d’Händ uf d’Chnöi und stuunet lang lang i ds Lääre. Me het ihm vom Lindehof und vom Ulmehof här gä z’verstah, me gsäch’s nid gärn, wenn er i d’Haseburg gieng, emel de gwüß nid, bevor der Dokter ’s erloubt heigi. Und jitz hätt er doch juscht so guet derwyl, öppe chly zu däm Meitschi z’luege. «Aber äbe, weiß wohl, was si dervo dänke!» — Ja, der Peter het’s us em Schwygen use gspürt. Alles z’ringsetum, d’Herrschaftslüt, d’Dienschte, d’Lächelüt und wär sünsch no vo ds Nääris Chrankheit gwüßt het, hei so gar nüt meh gseit zue-n-ihm. Alli hei dänkt, he nu, wenn’s mit däm Tschauteli sötti fähle, so gieng’s amenen arme Chind guet und niemerem sünscht übel. Me het wohl gwüßt, daß der Peter schwär z’chrääze het an ihm und daß ihm öppis abgno wär, wenn ds Nääri chönnti stärbe. Säge het me das nid dörfe. Me het nie gwüßt, wi me mit settige Sache bi däm eigelige Möntsch achuunt. Drum hei si alli gschwige. Totestill isch es um ihn ume gsi. Und wenn er z’grächtem mit sech a d’Heiteri gangen isch, so het er ja müesse zuegä, daß er mängisch der Tag verwünscht het, wo-n-ihm das Chind i d’Arme gleit het. Ja ja, scho wahr! Aber da isch äbe no öppis gsi... öppis, wo der Peter Wyme no niemerem het avertrouet gha, no gar niemerem.
Und wenn i dänke, het er sech gseit, was das für nes 85 Gheien isch gsi um das Lotti ume! Wyt umenandere het alles gchummeret u gfragt u bättet für ihns. U jitz, jitz tröschtet sech alls, es wär ja es Glück, wenn’s chönnt stärbe! So eis heig ja nüt vom Läben und syg nume den anderen e Lascht. — Ja ja, wäm ächt? — Aber so lan i di nid stärbe, Nääri! Du söllisch däne nid müesse ga säge, es heig di hie niemer möge.
Der Peter het der ganz Tag geng es Oug uf ds Sträßli gha. Ändlech, wo’s nachtet, gseht er der Dokter derdüruuf loufe. Jitz mira! Machet de mit mer, was dr weit. Und d’Chappen uuf und ihm nache. Es isch höch Schnee glägen und mondheiter gsi. Das chätzers Mandli scheichlet emel o derdüruuf wi ne Junge. Me gseht scho d’Haseburg, wo-n-ihm der Peter bald nachen isch. Si gseht schier nume wi ne Schneehuuffen uus mit mene Liechtli drin, und ds dicke Chemi lat es silberigs Röuchli i Mondschyn ufe.
«Herr Dokter! Herr Dokter!»
Der Dokter blybt am Husegge stah und luegt ume.
«Gueten Abe, Wyme.»
«Gueten Abe, Herr Dokter, jitz loset, isch de das würklech u wahrhaftig nid z’mache, daß i zu mym Chind chönnti?»
«Mhm», macht der Dokter, «es isch Ech halt doch de no lieb, gället? — Ja ja, i begryffe’s. — Chömet emel afange da i d’Chuchi.»
Dert innen isch ds Maji gstanden und het grad Milch überta gha.
«Wi steit’s» fragt der Dokter, und d’Frou Hase seit: «Weiß sälber nid, was i säge söll, i trouen ihm nüt. Es het so äng, so äng.»
«Mer wei luege. Zündtet mer d’Stägen uuf!»
86 «So lue mer zur Milch, Peter.»
Währed der Dokter no d’Schneestoglen abstüpft, graagget ihm ds Maji, mit der Hand um ds Cherzestümpli, vora d’Stägen uuf. Der Peter blybt näbem Öfeli uf em Schytstock und luußet der Milch. Es dunkt ne, es gang en Ewigkeit; aber juscht, wo d’Milch chunnt und er d’Pfanne mueß ablüpfe, ghört me se wider ds Stägli ab cho.
«Loset, Wyme», seit der Dokter. «I sägen Ech jitz grad, was i gloube. Dir syd en alte Soldat und möget öppis erlyde. I Spittel zügle wei mer’s nümme. Wenn es anders wär, ließ ig Ech nid yne. Aber so, wi’s jitz steit, man ig Ech’s nid verha, Euem Chind emel no ga d’Hand z’gä.»
Der Peter isch im Schyn vo der offene Füürgruebe gstande, geng no d’Pfannen i der Hand, und da het me’s dütlech i synen Ougsegge gseh glänze. Und wo di erschti Tränen ihm über d’Backen ab rünnt, fahrt der Dokter furt: «Es cha ja no beid Wäg gah, Wyme; aber wenn’s sy söll, daß das Chind nümme zwäg chunnt, so wei mer halt dänke, der lieb Gott heig ihm es bessers Los parat, als es hie troffe het, gället? Wenn mer ganz ehrlech wei sy, so müesse mer ja doch zuegä, daß i mene settige Fall ds Stärbe schier liechter z’begryffen isch als ds Läbe. Mir chönne ja überhoupt a keim Chrankebett öppis Bessers säge, als ganz eifach und glöubig: Dein Wille geschehe! Und er wird o hie gscheh, Wyme, gloubet mer’s!»
Der Dokter het ne du no gseit, was si mache sölle, für dem Nääri d’Angscht z’näh, und isch gange. Under der Hustüre chehrt er sech no einisch um, luegt der Peter a, daß es ihm dür und dür geit, und seit ihm hübscheli: «Wyme, jitz heißt’s wachen und bätte!» Und du isch er dervo trääblet.
87 «Was het er jitz no gseit?» wott ds Maji wüsse. Der Peter git ihm ke Bscheid dadruuf. Ohni nes Wort z’säge, geit er d’Stägen uuf, i das chlyne, übelschmöckige Stübli, wo sy Tochter under der Dachschreegi i mene schmale Bett lyt. Er het mit der lingge Hand der Cherzestock uuf, deckt mit der rächte ds Liecht und düüßelet a d’Bettstatt, wi wenn ds Nääri ds Gyre vo de Bodebrätter chönnti ghöre. Herrjere, wettigs Hüüchli isch es nume no! Bloß vo dene paar Tage! Zwöi großi glesig glänzigi Ouge luege der Peter a, frömd und voll Angscht, wi wenn si wette frage: Was isch das? Wo bin i? — Wo-n-er gseht, daß es nid schlaft, stellt er ds Liecht uf e Tisch, so daß es uf sys Gsicht zündtet. Er sitzt a ds Bett zuechen und leit d’Hand hübscheli uf ds Dachbett. Aber ds Nääri zieht sy bringi Hand zrück, wi wenn’s Angscht hätti, öppis nid Guets az’rüehre. Und syni Ouge frage geng no: Was isch das?
«Kennsch mi nid?» seit der Peter, meh so zu sich sälber. Und du lähnt er sech zrück, luegt uf sys Chind, und, wo däm ändlech d’Ouge zuefalle, geng uf ds Cherzeliecht, ohni z’wüsse, was er aluegt. D’Frou Hase chunnt ynen und sitzt a d’Wand. Keis seit es Wort. Me ghört jeden Atezug vom Nääri pfyffe.
Bätte! het der Peter überleit. Wi sött i bätte? Mi het niemer glehrt bätte. Wyt wyt sy syni Gedanke zrück gange, sowyt als er sech a sys Läbe het möge bsinne. — Ja, wenn i jitz öpper wüßti, däm i mögti brichte! Villicht würd’s mer de lugge. Aber wäm? Dem Dokter? Aber er het’s o mit dene Stündeler davorne. Und zu dene man i nid. Ä’ ä, no lang nid. Wider und wider blybt er mit syne Gedanken a öppisem bhange, wo schier so alt isch wi ds Nääri. D’Frou Hase luegt ihm zue und dänkt: er 88 gseht öppis, wo ander Lüt nid gseh. Er isch wi gstorbe, so still, so daß si schier erchlüpft, wo-n-er ändlech na langem sech wider rüehrt und zu sich sälber seit: «Gäll, mir sy beidi vürig hie, beidizsäme! — Aber i ha di no nötig. Ja ja, du darfsch no nid gah, sünsch chunnt’s nid guet mit mir. M’ m.»
Bald druuf rüehrt sech ds Nääri, erwachet und gseht jitz sy Vatter dasitze. Es chunnt öppis Fründlechers i syni Ouge, und es streckt d’Hand nam Peter. Er nimmt se, und so blybe si lang lang.
Es geit gäge Mitternacht. D’Cherzen isch scho fascht z’Bode. D’Frou Hase steit uuf, für nes Lämpli ga z’reiche. Da ghört me dunden öpper stampfe, und ds Maji seit ganz verschmeiet: «Wär chunnt jitz?»
«Lue!»
«I darf gwüß nid.»
Der Peter sött ga luege, aber es isch ihm, er dörfi d’Hand vo sym Chind nid la fahre. Underdesse chöme Schritte d’Stägen uuf, und no gäb sech d’Frou Hasen a d’Türfalle trouet het, steit der Dokter i der Stube.
«Eh du myn Gott! Chömet Dir jitz gwüß wäger no einisch, Herr ...?» Der Ate bsticht nere, wil i der Fyschteri über em Chopf vom Dokter no nes Paar Brüllegleser ufzwitzere und es Gsicht dämmeret. Di gueti Frou wäri scho mit mene «Eh du Herrjeses» zwäg gsi, und der Peter Wymen isch o mit mene große «Was mueß das gä?» ufgstande; aber der Dokter het se nid la zu Wort cho.
«So, Frou Hase», fragt er, währed der ander Herr d’Brülle wüscht, «heit Dr warm Wasser? Dänk nid. Eh nu, so ganget und tüet über, aber ganz subers und i mene subere Chessel! Und gleitig e chly!» Di chlyni Stuben 89 isch voll Mannen und Schätte gsi, und d’Cherze het nümme möge gcho mit Heitermache. Ds Flämmli hätti möge flieh, wenn’s ab em Dache chönne hätti. D’Frou Hase het e Momänt e chly der Chopf verlore gha und Zyt versuumt mit Gschirr vüren und dänne stelle. Si isch no nid nache gsi, wo der Peter näben ere steit und fragt: «Chunnsch?»
«Eh ja, i cha o nid meh weder mache. — Was wei si mit ihm? — Mueß jitz das arm Ching öppe no a ds Mässer? Chönnte si’s jitz nid eso la stärbe?»
«Mach du u chumm! I gloub, es pressiert. Es düecht mi, es sygi scho ganz blaus im Gsicht.»
Wo d’Frou Hase mit ihrem heiße Wasser hinder em Peter här ufe chunnt, hei si ds Bett vo der Wand wägzoge gha. Beidi Dökter hei Schürz agleit, d’Ermel hindereglitzt und allergattig uf Tisch und Stüehl parat gha. Ds Nääri het mit nere schuderhaften Angscht i syne glesigen Ouge di Herre gschouet und gsüünet und gschnupet. Währeddäm der ander Dokter der Frou Hase d’Sach abgno und wytergrüschtet het, isch der Gandegg-Dokter nid vom Bett gwiche. Er het dem Nääri d’Hand gstrychlet und ihm probiert z’düte, es söll nid Angscht ha. Wo du alles binenand gsi isch, hei si d’Frou Hase wider abe gschickt. Dem Peter hei si nen apartigi Lampen i d’Hand gä und ne brichtet, wi-n-er söll härestah und zündte. Dem Nääri het men es Chüssi under en Äcke gstoße, d’Händ abebunde, der Chopf hindenabe gleit und ihm Chloroform gä, und du isch es losgange. Der Peter het i syne Soldatejahre grüüslechi Sache gseh gha, aber wo jitz der Profässer dem Nääri der Hals ufgschnitte het und d’Luftröhre, da het er sech müesse zsämenäh wi no nie i sym Läbe, für nid öppe mit der Lampe z’zittere; 90 aber wo-n-er gseh het, wi hübbeli und doch so fescht und sicher da g’arbeitet wird, isch er geng meh i ds Stuunen yne cho. Daß eine nume so darf! het er geng müesse dänke. Dem Nääri het men es Röhrli i d’Wunde gsteckt und du verbunden und ’s schön zwäggleit und alles wider i d’Ornig bracht. Di beide Dökter sy da blibe, bis es wider zue sech cho isch, und du sy der Peter und d’Frou Hase brichtet worde, was si z’tüe heige, bis me ne chönni ne Chrankeschwöschter schicke. Es syge halt so vil Chranki, me wüssi nid, wo wehre.
Wo di Herre vor ds Huus use cho sy, isch scho di erschti, chalti Heiteri über em Wald ufgange. Der Profässer isch en Ougeblick blybe stah und het d’Haseburg agluegt und ufglachet: «Das isch jitz doch no di schönschti Klinik, wo-n-i je drinnen operiert ha.» Me het würklech sech gfragt, uf weli Syten ächt di Hütten under ihrer Schneelascht welli zsämechrute. Und doch het si de no heimelig usgseh. Dinne, i der dumpfe Luft vo der Stube, isch der Schlaf über di arme Lütli cho, und si hei sech alli Müej müesse gä, für geng chehrium erwachet z’blybe.
Alli drü hei a däm Morge d’Sunne mit anderen Ouge gseh ufgah, wo si du z’grächtem über em Oschtermaniger vüre cho isch. Der Peter und d’Pflegmuetter sy eis gsi, nei, eso öppis wette si de hingäge nid no einisch müesse düremache.
Dem Nääri het’s dezidiert glugget. Dem Dokter het me, wo-n-er ds nächschtmal umecho isch, o agseh, daß ihm e Stei ab isch. Er isch alli Bott cho luege, wi’s gang, und bald het er der Profässer chönne mitbringe, für das Röhrli usez’näh und ganz z’vermache.
Öppis het der Peter schuderhaft wundergno, und er 91 het sech nid mögen ebha, einisch der Dokter z’frage, ob me der Jumpfer Carlotta o d’Luftröhren ufgschnitte heigi.
«Nei, Wyme», antwortet er, «i ha das bi där Chrankheit no nie vürgno und überhoupt no nie. Und drum begryffet Dr villicht, daß i di sälbi Nacht no schier böser düregmacht ha als Dir. I ha Euch öppis abgno. I ha wohl gseh, daß es zum Änd geit mit Euem Chind. Jitz überleget Ech einisch ganz ufrichtig, was das gsi wär für Euch, wenn ig Euch gfragt hätti, ob i der Profässer reichen und d’Operation mache söll. I ha das gspürt, und drum han ig Ech nid gfragt.» Der Dokter het syni Lüt o fescht chönnen aluege, das gseht jitz der Peter. Für vo däm Trom abz’cho, fragt er: «Ja und de, Herr Dokter, was... wär zalt de dä Profässer?»
«Das isch my Sach, Wyme, di ganzi Gschicht söll Euch ke Batze choschte. Jitz bhüet Ech Gott!»
«Dank heiget z’tuusigmale, Herr...»
Der Dokter isch scho wyt ewäg gsi, und der Peter geng no dagstande, wi agfroren im Schnee. Das isch jitz anders gange, als er welle het. Er hätti möge wüsse, ob men am Nääri öppis pröblet heigi, öb das Toubstumme heigi müesse darha für nes Experimänt, wo di besser Gstrählte z’guet wäre gsi derfür. Und jitz het das donners Mandli der Spieß gägen ihn umgchehrt. Ne Momänt no worgget der Peter, und du macht er d’Fuuscht gäge Dokter, wo me scho niene meh gseht, und tuet e Fluech und seit mit zitterigem Chifel: «Aber so eine bin i nid. Nei bim Donner nid. Das isch nid wahr.» Und wil ganz z’innerischt innen i sym Gwüsse geng öppis täggelet het wi: «Peter, Peter!» het er uf em ganze Wäg i Ulmehof aben eismal über ds andere proteschtiert: «Nei, dir bruuchet nid z’meine. So eine bin i nid. I ha geng no guet zue-n-ihm 92 gluegt. I weiß öppe wohl, warum. — Er isch doch sünscht e brave Ma, dä Dokter. Ja, das isch er. — Aber daß men üsereim öppis eso cha ga zuetroue!»