Autoren

∞

Werke

∞

Neu

∞

Information

∞

Shop

∞

Lesetips

∞

Textquelle

∞

Simon Gfeller

Drätti, Müetti u der Chlyn

Vo Sunndige u vom «brootnige Fuchs»

Am Buebehimel git’s e Stärne, er glänzt guldig heiter wi ke zwöite: Das isch der Sunndi. Der Sunndi, wo so ne Bueb einisch nid der ganz Tag Hüehntscheli im Sädel, Hung am Chötteli u Rößli unger der Geisle sy mueß. Der Sunndi, wo-n-er wenigschtes paar Stunge gspüre darf, wi d’Freiheit e süeßi Chuscht het, wi schön es isch, das z’ungernäh, wo ein am meischte Freud macht, wohlverstange gäng innert gwüsse Gränze.

Der Chlyn ischt albe scho am Samschti-z’Obe angerhalbwilde gsi. «Ui, morn Sunndi!» het er gjuzet, u wen er dür ’sch Ofeloch i ’s Gaden uehen uf sy Strousack gschloffen isch, het ne düecht, es syg die reinschti Himelfahrt. Vilszyt het er scho vorhär uf em Schuel- oder Hüttewäg mit angerne Bueben abgredt gha, was de müeß goh. Natürlig hei sie si der Johreszyt müeßen apasse. Im Früehlig sy sie go Morchle sueche u hei all Waldsäum u Grasgäng, alli Rüthölzer u Blüttinen erläse wyt umenangere bis i d’Chüejerweiden yhe. D’Morchle hei sie an e Fade zogen u deert, u we sie chly hei Gfeel gha, öppe für drei, vier Franke chönne verchoufe. Im Summer het es Beeri ggä zsämez’läse: Ärdbeeri, Heiti, Himbbeli u Brommerli. Im 239 Herbscht isch ’s Nusse losggange, im Winter ’s Schlittlen u Zybschuehne.

Derzwüsche het men allergattig Spiil chönne mache: Uf eme mieschige Waldmätteli es Schwingfeschtli veranstalte oder e Wetthurnuußet oder angere Zytvertriib: Chrotte spränge, Haber wäägge, Stöck spalte, Ankemilch bohre, Stärne ggugge, Chäs chehre, tschuepe, Chatze strigle, stöckle, platzge, chnüttele, Chrugle trööle, dür e Wald vagante, Chräjenäschter ahemache, Ummlere fasse, Wäschplere vernichte, Eihorne jage, fische, häsele, chriege, ’s Redli trööle, der Boum stelle, uf de Hänge loufe, Chüngelitrucke oder Hurnuußschinglen u -stäcke schnäfle... churz, ame Sunndi ischt öppis glüffe! Fryli het’s ou ame Sunndi Notsache ggä z’verrichte, aber sie hei nid der ganz Tag ufgfrässe, sie hein ihm bloß e chly am Chopf u a de Füeße abgnagt, es isch no ne schöne Bitz dervo unversehrt blibe.

Wi-n-es isch, we me d’Sunndigfreud mit Kamerade mueß etbehre, het der Chlyn ou erläbt. Sibe Sunndige het er nie vo Huus dörfe, wil d’Muul- u Chlauesüüch ischt im Stal gsi; sibe Wuche sy die uf em Waldgüetli vom Läben abgschnitte gsi, wi der Robinson uf syr Insel.

Süscht isch doch wenigschtes hin u wider öppen einischt e frönde Möntsch cho u de no was für nes kurioses Tschäggwäse vo Lüte: D’Weggefrou, wo sie vo re gseit hei, sie syg e Häx, wil sie näbe der Nase het es Amol gha u Hoorburscht druffe wi ne 240 Riedstock. Oder der Luzärner Vagant, wo albe d’Suppe, d’Milch, d’Schnitz, d’Härdöpfel u ’s Brot alls i die glychi Chachle brochet u rübis u stübis usggässe het — mi hätt ihm sölle chönne dä alt, groß Nydlenapf ufstelle, wo innen uf em Bode d’Inschrift treit het: Der Säge kommt von obe, der Fräßhung frißt bis z’Bode! Oder der Jänzenepulver-Husierer, en alte Strubelbarti-Oberländer, wo bhoutet het, er syg mit em Napoleon i Spanie gsi, u allimol paar Lüüs uf em Stuehl hingerlo het, oder der Umgänger-Hansli, wo isch stolz gsi druuf, daß er bim Zimisässe einisch sibenezwänzg gschwellt Härdöpfel möge heig. Oder der dick Chleinegg-Buur, wo allimol e Stung speter hinger syr Jagd här isch cho z’schwitze u gfrogt het: Wo jagt’s düre? Oder der Hüehnnertreger mit de Spinnelebeine, wo der Hals uber ’sch Brot ufzoge het. Oder em Nochber sy Chnächt, dä, wo-n-ihm im Hals hinger gäng en ungsalbeti Chällertür het afo ggaare, gäb es Wort usecho isch. Oder sy Kamerad, wo albe bim Lachen eso schröcklig losbrochen isch, daß me gmeint het, es chrachi im Wald e Tanne nider. Oder der Wäber, wo all halb Minute sibemol blinzlet u einisch der Mulegge gschnellt het. Oder der Zimmergsell, wo zwo Minute lang gstagglet het, gäb er eim het chönne Lööl säge, nume d’Flüech syn ihm im erschten Alouf usegrütscht. Oder der luschtig Tschinggehusierer mit sym Värsli vo de Müüsefallen u Rattefalle. Oder der mißtrouisch Chorber, wo sofort ufghört het flächte, 241 wen ihm öpper het welle zueluege derby. Oder der chindtlig Chacheliringer, wo für ne Heftel bloß zwe Rappe het dörfe höische. U hei de d’Lüt im Gspaß gseit: Das düecht mi jetz no vil! so het er de demüetig zueggä: Es düecht mi sälber ou! Oder der Säuringer-Trüssel, wo zum böschte Hung i ’s Hundshuus yhe gschloffen isch, für nes Schöppli Schnaps. Oder der läng Spalehouer, wo von ihm d’Red ggangen isch, er chönn si im Bett nie strecke, süsch hangi d’Füeß u der Chopf uber d’Bettschget uus. Oder der Soommetreger us em Württebärgische, mit sym grüenne, zwöiteilige Soommesack. Oder der Graubündner Sägessetreger, wo die beschte Wetzsteine u steyerische Trüübelsägesse verhusiert u derzue so luschtig pfyfferlet het. ...

Nid es Bei het si dörfe zuehe lo, ke frönde Möntsch unger ’sch Dach cho! Herrgott, isch das e ländtwyligi Zyt gsi! Es het em Chlynnen albe schier welle ’s Härz verschryße, wen er die angere Buebe het ghöre luschtig sy u uswildele un är nid zue ne dörfe het. Sälbi Zyt düre sy verschideni heißi Ougewässerli grunne ame Sunndinomittag: aber ändtlig ischt ou die bösi Streipfi verdüre gsi u ’s Haggätterli wider ufggange.

Mängisch het de ou ’s Wätter e Strich dür d’Rächnig gmacht... ’s Wätter u die Alte. De isch der Chlyn albe schier us der Hut gfahre, der Chlyn, wo so en unersättlige Läbeshunger gha het, daß ihm nie gnue het chönne gscheh.

D’Buebe hätti welle cho. Aber die Alte lö se 242 nid goh. Es rägnet jo, säge sie. Was wettit dr ou afo? Chöit de en angere Sunndi wider zsäme!... Oh die Alte! Gäng hei sie Chummer, mi chönnt öppis Dumms astelle oder öppis Wüeschts lehre oder hei süscht en Usred, für ein chönne uf d’Freud z’trappe. Wäg ere Flären im Hemmli, eme Schranz im Ermel oder eren ufgsprängte Noht mache sie allimol es Gschys, wi we’s es großes Unglück oder es Verbräche wär! Am liebschte täte sie ein i de Sunndigchleideren i Schaft yhe stelle u nume vürenäh, we wärti Visite do ischt!

Settig Gidanke het der Chlyn wohlwyslig nume vor ihm sälber oder angerne Buebe dörfe lo lut wärde. Im Grund het er doch de gwüßt, daß sie ubertribe sy u nid düruse wohr. Drätti u Müetti hei sicher nid zu der Sorte ghört, wo bigährt hätte, alli Freudewägli mit Abwyssteine z’vermuure. Sie hei em Chlynne syner Glücksgärtli nid mit Dörnen yghaaget. Aber sie hei gmeint, einisch sött er gnue ha u zfride sy, er sött si ou chönne mäßige.

Der Chlyn hätt nüt gha z’poche. Wen är mit syne Kumpanen aleini gsi isch, sy de mängisch Sache tribe worde, wo nid hätti solle vorcho. U wen er schi ehrlig hätt Rächeschaft abgleit druber, so hätt er müeßen ygseh, daß sie si grad destwäge so gärn näbenuus gschleikt hei, um einisch chönnen es Möckli vom «brootnige Fuchs» z’versueche.

Der brootnig Fuchs ischt es Gschichtli gsi, wo Drätti albe verzellt het:

243 Einisch heig e Pfarrer e grüüsli en ungschickte Bueb i der Ungerwysig gha, wo-n-ihm nie heig chönnen antworte un er nid gwüßt heig, was mit ihm afo. Du säg er ihm ei Morge, wo d’Stung agfange heig: Joggeli, hütt muesch mer jetz ou einischt öppis säge. I will der Zyt lo, du chaisch der ganz Vormittag druber nohedäiche: Worum hei Adam u Eva us em Paradys müeße? We d’ mer die Frog bis z’mittag richtig chaisch biantworte, will der z’Oschteren ou erloube! Der Bueb heig si schier der Chopf zerheit u druber nohegstuunet, aber es heig ihm nüt wellen yfalle. Z’mittag heig der Pfarrer gfrogt: Un jetz, Joggeli, wi steit’s mit dyr Antwort? Worum hei Adam u Eva us em Paradys müeße? Em Bueb heig’s himelangscht gmacht, der Pfarer tüej ne schoube, u den angeren Ungerwysigeren ou. Du well ihm einen us der Not hälfe u chüscheli-n-ihm vor: Wil sie vo der verbotnige Frucht ggässe hei! Du heig Joggeli der Tuller uuf u säg: Wil sie vo me brootnige Fuchs ggässe hei!

Em Chlynnen u syne Gspane isch die verbotni Frucht ou a verschidene Heegline gwachse. Do isch vorab ’s Rouke ungerseit gsi. Es schadi der Gsundheit, hinderi am Wachse, syg e wüeschti Gwanhit un e füürgfährligi, chöschtligi Sach, ’s Gält, wo me derfür usgäb, syg i Dräck gworfe. Aber dä Zuespruch isch de Buebe nid hert yheggange. Halt, Drätti isch sälber en Erztubäkler gsi u die meischten Erwachsene, wo sie gchennt hei, desglyche. 244 Teel von ne hei der Lung numen i d’Buese gsteckt, we’s zum Ässe ggangen isch. Sogar der Schumeischter u der Pfarer hei groukt. Däwäg isch ’s Predigen e verlorne Handel.

Der Chlyn isch bloß no i d’Ungerschuel ggange, wo-n-er ’s erschtmol groukt het. Ame Sunndinomittag sy nume die eltere Brüeder deheime gsi u hei Bsuech ubercho vo angerne junge Burschte. Derby isch groukt worde, u der Chlyn het d’Nasen ou zuehegstreckt u gluschtig der Rouch yzoge.

«Wettischt öppen ou gärn?» seit eine vo de Frönde u het derzue blinzlet u verschmitzt glächlet. «I will der scho derzue verhälfe! Lue, do hescht e gueti Dütschi, die darfsch ganzi rouke! Nume wott i de nüt dervo, we’s der öppe sött schlächt wärde!»

D’Brüeder hei abgwehrt; aber der Chlyn het si nid lo brichte. Er het azündtet u groukt bis halb hingere. Alli hei enangere blickt u glächlet. Sie hei gmeint, jetz chöm de en Usläärete. Aber merkwürdigerwys isch die bikannti Asprach a d’Studen ungerblibe. Chly trümmlig isch es em Chlynne scho worde; aber Note singe, vo dene, wo dreien es Chübeli voll gä, het er nid müeße u der Stumpe vo der Sigare sorgfältig näbenume to für speter. Die Bürschtle sy nid uf ihri Rächnig cho u hei nid welle gloube, daß es der erscht Probierer syg, u doch isch es würklig so gsi.

Ou speter isch glägetlig am Sunndinomittag e Biß i «brootnige Fuchs» to worde. Der Chlyn u zwe vo syne Schuelkamerade hei es Tubaker-Kollegium 245 ggründet. Aber ihres Gnosseschaftsvermögen isch z’Nienefingen uf der Bank gsi, sie hei si ohni Barmittel müeße luege z’hälfe. Zwar hätte sie scho Muuser-, Stöckler- u Chüngelibatze gha; aber die für Tubakruschtig z’verggänggele, wär ne sälber wider e Strich ggange. Der Tubakgluscht het vorläufig no nüt dörfe choschte. Die drei Kundine hei zsämen eis Gööneli gha, u das ischt us schittere Abbränge vo alte, wäggworfene Pfyffe müejsam zsämeplätzet gsi. Es het kes Stücki zum angere paßt u ischt e jämmerligi Spottgiburt gsi, wo trotz umglyretem Papyr u Fade all Ougeblick usenangere ggatteret isch. Es truurigersch Ghudel het es i der ganzen Eidgenosseschaft chuum einisch ggä; aber de Bueben isch es doch es liebs Schmoukeli gsi, e wohlghüetete Schatz. Ame schöne Sunndinomittag sy sie mit irget hinger ne Hag, in e Waldwinkel oder in es Weidschüürli use gschliche, zitterig-wichtig, wi we ’s zu re Räuberzsämekunft gieng. U de ischt ygmacht, azündtet u gnäblet worde. Eine het dörfe der Afang mache, u die angere hein ihm zuegluegt, wi d’Jaghüngli em Jeger, wen er e saftigi Gottelette gnagt. Kes Oug hei sie-n-ihm abgsetzt u ne scharpf verwachet, daß er nid z’hässig u z’lang tüej zieh. U het er de wellen ubermarchen oder süscht uf ene Wäg vörtele, wohl, de isch bugeret worde, potz Millionechrott! U doch isch der Rouch ganz heißen us em Röhrli cho z’schieße u byßige wi ne Gruus, daß er ne fasch d’Zunge gschindtet het. Aber es 246 Risevergnüege isch es einewäg gsi, däich me doch ou, öppis, wo verbotten isch, wo nume die Große dörfe, öppis Gfährligs, wo numen i aller Heimligkeit het dörfe vür si goh! Ersch das het ihm die rächti Chuscht u der rächt Rägebogeglanz ggä. U die drei hei de nid nume Moosblackebletter oder Nußboumloub groukt; rächte, würklige Tubak isch es gsi, Widmersch erschti Qual. Eine vo ne het gäng öppen em Vatter oder Brueder es Hämpfeli chönne chippe.

Der Chlyn isch Houptaktionär gsi, wil er der Pfyffechopf het bygstüüret gha. Drum het er ou d’Pfyffe dörfe verwahre. Mi het ihm das Ehrenamt säuft dörfen avertroue, er het wohl gwüßt, daß Hoseseck u Buesetäsche kes sichersch Versteck sy für derigi Choschberkeite. Im Wald usse het er sche versorget, ime hohle Stock inne u se dick mit früschem Miesch deckt. Dert isch schi sicher gsi vor gwungerigen Ougen u zuegriffische Fingere.

Aber ei Tag wär es doch es gnots um se gscheh gsi. Die Süchle sy fräch gnue worde, se-n-ou i d’Schuel mitz’näh, um ab em Heigoh chönnen ihrem süeße Laschter z’fröne. Zwar hei sie alben ersch dermit agfange, we sie sy vo den angere wägg gsi. Us guete Gründe: sie hätti ihri Pfyffe schier nid dörfe zeige! Jetz bim Chrott — was hanget ei Mittag föif Minute vor Schuelafang a der Wangtafele vor? I ihrer ganze Pracht u Herrligkeit d’Gnosseschaftspfyffe, u jeden Ougeblick het der Schumeischter chönnen uber d’Schwelle trappe. E 247 suferi Ypackig, eh du verräbleti Chatz! Der Chlyn het der Rotlouf ubercho bis hinger d’Ohre, u Ouge gmacht, wi wen ihm öpper e glüejigen Yschzapfe dür ’sch Härz gstoche hätt. Wi ne Wätterleich ischt er unger em Bank nide gsi, uf allne viere vüregchräblet u het e Gump a d’Wangtafele uehe gno, wi ne Chatz uf ene Muus! Aber ggangglet het er nid mit ere, wi’s d’Chatze mache, er het se no einisch lo verschwinde, u die ganz Schuel het glachet wi nid gschyd! U grad im Ougeblick, wo sy Strubel wider unger em Bank uehe cho isch, geit d’Stubestür, u trappet der Schumeischter yhe. Sofort isch es still worde, u glückligerwys het er nid gfrogt, was los gsi syg, ’s Wätter isch verby ohni Yschlag.

Wär d’Pfyffe häreghäicht heig, ischt ou nie uscho; vermuetlig syn es d’Meitli gsi, wo dene drei Tubakhelde dä Streich gspilt hei. Sie hei emel uf em Schuelwäg nid gnue chönne spöttle uber die Wunderpfyffe u i eim furt ghelkt, uf welem Mischthuuffe die ächt errunnen u zsämegläse worde syg. ’s Tubaker-Kollegium het vil müeße ghören u schlücke. U erscht, we der Schuelmeischter das Dräckgööneli i d’Finger ubercho hätt! Das wurd en Usfüehreten abgsetzt ha, eh du verchlepfti Baßgyge! Destwägen isch der Chlyn so rote worde, wäg em Rouke sälber, pah, das wär scho gsi z’erträäge, was das öppen abgsetzt hätt!

Vo denn a het d’Pfyffen ihre Glanz verlore 248 gha, u die drei hei nid lugg gsetzt, bis sie zumene besseren Ygricht cho sy.

Einischt ame Sunndinomittag het du eine vo de Kameraden es Hämpfeli Sprängpulver mit ihm brunge. U wo d’Pfyffen im Umgang zue-n-ihm cho isch, het er de alben us der Hang es Chörndeli lo uf e brönnige Tubak ahe rüdele. De ischt es luschtigs Füürtüüfeli ufpfupft; fein isch das gsi, we scho der Tubak unguet gschmürzelet het. Aber im Yfer u i der Freud wird me liecht z’frävete u paßt z’weni uuf. Plötzlig, wo-n-er wider es Chörndli, zwöi wott lo ahe rüdele, git’s du e große Pfupf i der Hang obe: Der ganz Pulvervorrat het Füür gfange! Wohl, das het dem Bürschteli d’Fuuscht ufto! Tüüfelwätter, isch das e Chlupf gsi! Ungereinischt isch d’Hang inwändig chrydewyßi gsi u en Ougeblick speter alls ei Brangplootere. U gschmirzt het sie natürlig uflätig. Er isch vo eim Bei uf ’s angere ghoppet, het se gschüttlet u gschlängget u afo wehbere, daß die angeren in e Heidenangscht yhe cho sy. Ungerzuehen isch es Grebli glüffe, dert ischt er sche go i ’s Wasser ha, u dernoh hein ihm die angere i eim furt Uberschleeg gmacht mit naßchaltem Greblischlamm, meh weder e Stung lang. Ändtlig het der Schmärze nohglo, daß me het hei dörfe. Vo sälbem a hei sie Respäkt gha vor em Sprängpulver.

Mit der Zyt isch ne du ou ’s Gmeinen erleidet, u uf das het d’Sucht zum Rouke vil glugget. Mi 249 cha nid gäng vom glyche Fleisch Suppe choche, sie verliert d’Chuscht.

Es Chehrli sy du d’Spiilcharte Trumpf gsi. Aber mit em Spile het’s nid rächt welle hotte. Die Bürschtle hei’s z’weni verstange u d’Regle z’fasch zu eigete Gunschte welle chrümme, daß es Chyb u Stryt het ggä u ne vo sälber erleidet isch.

Einischt oder zwuri het eine sogar imene Gütterli chly Schnaps mit ihm brunge, wo-n-er deheimen im Chäller het chönnen erwütsche. Das isch du no vil gruuseliger gsi weder ’sch Rouke. Wi Schwärverbrächer sy si die Buebe vorcho. Aber meh weder zwöi Schlückli het’s eim nid zoge, u drum ischt ou wyter nüt druus etstange.

Hingäge bim Hurnuuße het der Chlyn einischt e wüeschte Schueh voll usegno. Syner Kameraden u är hei dörfe de Große hälfe. «Sie müeße’s einisch lehre», het’s gheiße, «u wär nid jung derzue chunnt, blybt ewig e Gstabi!» Mi het die Bueben uf d’Parteie verteelt u a d’Äschelatte vüre gstellt. U we öppis isch z’trabante gsi, hei sie i d’Sätz müeße. Hie u do ischt um enes z’Obe gspilt worde, u das z’Obe hei die Buebe müeße reiche. Derfür hei sie de ou dervo ubercho, ohni öppis müeße z’zale. Gwöhnlia het’s nüt ggä weder Brot u Schnaps oder Wy u isch nid ubertribe worde dermit. Aber ei Sunndi-z’Obe isch doch du uber d’Schnuer ghoue worde. Teel Hurnuußer hei de no z’Tanzsunndi welle u nüt vom z’Obe bigährt, du hei die angere z’vil ubercho u afo holeie. Der 250 Chlyn hei sie ou gmacht z’juze u ne grüehmt, wi schön er chönn un ihm ygschäicht: «Nimm no nes Schlückli, du magsch de no vil höher uehe!» U das isch ggange, bis er e regelrächte Ruusch gha het. Dernoh isch’ ihm schlächt worde, stärbesübel, daß er het müeßen obenabgä u ne der Brueder het müeße heifüehre. Sy gröschte Chummer isch gsi, was Drätti derzue wärd säge. U Drätti het suur gluegt, zwee, drei Tag lang, u het gseit: «We’s no einisch vorchunnt, hesch de ’s letschtmol ghulfe hurnuuße bi de Große!» No meh het er em eltere Brueder ahegläse: «Du hättisch chönne zue-n-ihm luege u ne nid lo fülle, aber du bisch sälber ou no nid gschyder!» U du het’s der Chlyn mit em Brueder ou no verschüttet gha. Am nächschte Sunndi het’s gheiße: «Blyb du nume deheime, süsch sött i de wider der ganz Halbetag Chingemeitli sy!»

No ungfelliger isch es en angere Sunndi ggange. En eltere Ma ischt ou go zueluege, wi sie hurnuuße. Syner Buebe het er dänne gschickt, sie sölli Sorg ha, es chönnt se ne Schingle träffe. Är sälber isch näb em Ris blybe stoh. U wi geit’s du? Nid lang dernoh trifft ihn sälber e Schingle! Hinger em Ohr het ihm der Stiil ufgschlage. Es enzigs Tröpfelt Bluet het mögen usegschwitze.

«Es macht nüt, es macht nüt!» het er no chönne säge. Dernoh het er afo schweiben u isch zsämegsunke.

«Reichit ihm Wasser, aber gleitig!» Einen isch 251 gsprunge u het brocht. Aber es het scho ke Tropf meh ahe welle. Ghirnerschütterig. Paar Minute speter ischt er e Lych gsi. Uf das het du ’s Hurnuuße e guete Rung ufghört.

Vil ischt uf em Waldgüetli oben ame Sunndi gmusiziert worde. Das ischt öppis gsi, wo Drätti gärn het möge lyde. Är sälber het i der Juget guet chönne zithere u no im Alter hie u do einisch d’Zithere ab der Wang gno u derzue gsunge, wen es Großching i der Wiegle glägen ischt u nid het chönne schlofe. U Langnouer- u Affoltere-Harpfe het es uf em Waldgüetli obe gha, meh weder eis Ris. Mängischt ame Wintersamschti-z’Obe ischt e Lehrmeischter zu den eltere Buebe cho, für se neu Tänz z’lehre. Das ischt es spukigs Männdli gsi, e gschickte, flyßige Handwärker mit eme Schützli Künschtlerbluet i den Odere u eme bischeidene Portiönli schlucksäligem Musikantedurscht im Hals. Ke Handhärpfeler wyt u breit het schöneri u läbigeri Chehrli ersinnet weder är. Aber er het kes Wäse gmacht dermit u gredt erscht, wen er afen es Glas, zwöi het im Lyb gha. Nie het er angersch gspilt weder mit gschloßnen Ouge. U wenn er i der rächten Andacht inne gsi isch, het’s de wohl chönne gscheh, daß ihm albeinischt e glänzige Fade vom Muleggen i ’s Schileetäschli ahegrunnen ischt. Aber d’Tön sy de ou cho z’rünelen u z’gümperle wi silberig Wasserstrangen uber nes Fluehsätzli uus.

Speter sy du no Gyge derzue cho, u isch summerschzyt 252 ame Sunndinomittag unger der Lingen usse oder uf eme Hoger ussen unger eme schattige Boum flyßig ufgmacht worde. Vüra sy Bueben u Meitschi us de Nochberhüsere derzue cho u ischt ou gsungen u gjuzet worde. Zwüschenyhe het’s Neuigkeite ggä z’verhandle, Neckereie sy hin u härgfloge, Ränk u Tück verüebt worde u ischt alletwäge luschtig ggange.

Gärn hätti die junge Lüt ou es Tänzli probiert, aber uf dem ghogerige Boden isch es nid guet gsi z’mache. E fründtlige Zuefal het ne du besseri Glägeheit derzue verschaffet. I der Nülliweid ischt es neus Huus boue worde, aber no meh weder es Johr lang vo niemmere biwohnt. Uf der große, lääre Bühni hei sie du chönne stungge nach Härzesluscht, es het niemmer öppis derwider gha. Der Chlyn het ou dörfe derby sy, wil er du afen uf der Handharpfe het chönne bigleite, oder «anger mache», wi me denn gseit het. Einischt oder angerischt isch ne de es erwachsnigs Meitschi cho ab em Gygerstuehl ahe näh: «Aleh, mir wei ou eine fahre! Du muesch das Tanzen ou lehre, nid nume ’s Ufmache!»

Zersch het er schi gwehrt u nid dörfe; aber d’Meitschi hei nid lugg glo, u das Tanzen isch gradeinisch ganz styff ggange.

«Dä lehrt das wi Schnupf!» het’s gheiße, u einisch het ihm es luschtigs Meitschi sogar vor allne zsämen es Müntschi ggä u gseit:

«Du bischt e liebe Chröttel!»

253 Das sy wunderbari Erläbnis gsi für e Chlynne: do ischt er am Obe ghuuffet voll Glück gsi, wen er i ’s Bett isch.

Vor Drättin u Müettin het me das nüt bruuhe verschleikts z’ha. Sie hei gwüßt, daß alls rächti Bürschtle u rächti Meitschi derby sy, wo sie wohl gchennt hei, u ke gräubäsigi Ruschtig. Drum hei sie nid Chummer gha u dene junge Lüte, wo am Wärchti so hert hei müeße wärche, die Freud möge gönne, ’s Treichen u Spile het Drätti vil herter uf der Latte gha weder ’sch Tanze. «Das isch nid e Sucht, wo mit em Alter gäng no bööset», het er öppe gseit, «es isch mit weni Brot z’vertrybe!»

«Aber we me de Meitschine no chuum uber ’sch Chittelbrüschtli uehe reckt, isch es doch no wohl früeh!» het Müetti der Chlyn gneckt. «U we’s de der Pfarer vernimmt u der nid erloubt!»

Aber es het ne nid chönnen i Baare spränge, er het ihm der Schalk wohl agseh.

Zwüschyhe hei ou die stille Stubesunndige nid gfählt. Uber die ewägg hei em Chlynne d’Büecher ghulfe. Er ischt e rächte Läsratz gsi u het alls verschlunge, was ihm unger d’Finger cho ischt, am liebschte das, wo-n-er nid sölle hätt: Gschichten u Romane. Nametlig gäge d’Romane het Drätti e Pygge gha. Es sy re-n-ou nid der Huuffen uf ’s Waldgüetli uehe cho, öppe, was d’Schweschter zuehe gfergget het. Drätti het gäng druber gschmält u em Chlynne vorgschribe:

«Zersch lisisch mer jetz afen einisch d’Bible vo 254 vor a bis hingeruus!» Daß ou i der Bible arüchig Gschichte stangi, wo eme Bueb chönnti schade, het er nid dra gsinnet, u em Chlynne hei sie würklig nüt gschadt. Er het druber ubere gläse, ohni alls z’verstoh u nid lang druber noheggrüblet. Bi de Gschlächtsregischtere het er de albeinischt es Blatt ubersprunge, aber d’Chriegsgschichte u d’Glychnis hein ihm gfalle, u a dene kuriose Näme u mängem chreftigen Usdruck het er Freud gha. Öppis wenigs für d’Chingelehr u Ungerwysig het er ou profidiert derby; aber für ’sch Läben isch der Gwinn nid groß gsi, er het no z’weni mänge Bitz Brot ggässe gha u z’weni erfahre, für das gwaltige Buech chönne z’erfasse u z’würdige, wi-n-es ’s verdienet hätt. Ämmetaler sy kener Früech-Vreenech. Körperlig sy sie mängischt ersch mit föifezwänzg Johren usgwachse u müeße si wäg der Gschydi mit em Sprüchwort tröschte: Wär lang Füli blybt, git es guets Zugroß.